Credit-Debit Card: ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ ਧਾਰਕਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, 1 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਭੁਗਤਾਨ ਨਿਯਮ ਬਦਲਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦਾ ਕਾਰਡ-ਆਨ-ਫਾਈਲ ਟੋਕਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (ਸੀਓਐਫ ਕਾਰਡ ਟੋਕਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ) ਨਿਯਮ ਪਹਿਲੀ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟੋਕਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਹੇਵੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਕਾਰਡ ਧਾਰਕਾਂ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਅਨੁਭਵ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਡੈਬਿਟ-ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਨਾਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।


ਇਹ ਟੋਕਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ
ਆਰਬੀਆਈ ਟੋਕਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਜਾਂ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ ਉਪਭੋਗਤਾ ਪੁਆਇੰਟ ਆਫ ਸੇਲ ਮਸ਼ੀਨਾਂ 'ਤੇ, ਔਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਐਪ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਡ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਐਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਟੋਕਨਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਇਹ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਕਿ ਪੇਮੈਂਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ ਦਾ ਡਾਟਾ ਸਟੋਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਭੁਗਤਾਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਕਾਰਡ ਦੇ ਬਦਲੇ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਕੋਡ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਟੋਕਨ ਹੈ।


ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦੋ ਵਾਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਤੋਂ ਆਰਬੀਆਈ ਟੋਕਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਹੋਣ ਦੀ ਚਰਚਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦੋ ਵਾਰ ਵਧਾਈ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ 1 ਜਨਵਰੀ, 2022 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਾ ਸੀ, ਪਰ ਫਿਰ ਇਸ ਕੋਰਡ-ਆਨ-ਫਾਈਲ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ 31 ਦਸੰਬਰ, 2021 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 30 ਜੂਨ, 2022 ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ 30 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਯਾਨੀ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਆਖਰੀ ਤਰੀਕ ਤੱਕ।


ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਪੀਟੀਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਇਸ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਭੁਗਤਾਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ 30 ਸਤੰਬਰ 2022 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਡਾਟਾ ਮਿਟਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।


ਨਵਾਂ ਸਿਸਟਮ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ
1 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋ ਵਿਕਲਪਿਕ ਕੋਡ ਜਾਂ ਟੋਕਨ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ, ਉਹ ਵਿਲੱਖਣ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਉਹੀ ਟੋਕਨ ਕਈ ਕਾਰਡਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਨਲਾਈਨ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਸਿੱਧੇ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵਿਲੱਖਣ ਟੋਕਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਟੋਕਨਾਂ ਨਾਲ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਘੱਟ ਹੋਣਗੇ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੀਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਗਾਹਕਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।


ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਨਹੀਂ
ਟੋਕਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਟੋਕਨ ਨੰਬਰ ਵੀਜ਼ਾ, ਮਾਸਟਰਕਾਰਡ ਅਤੇ ਰੁਪੇ ਵਰਗੇ ਕਾਰਡ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੁਝ ਬੈਂਕ ਕਾਰਡ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਟੋਕਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਵੀਂ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ।


ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਪਭੋਗਤਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਟੋਕਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਹ ਪੁਰਾਣੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਭੁਗਤਾਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਗਾਹਕ ਜੋ ਟੋਕਨ ਬਣਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਰਡ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦਸਤੀ ਦਰਜ ਕਰਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।