Fake Currency : ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਕ ਮੈਸੇਜ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੋਟ ਨਕਲੀ (Rs 500 Fake Note) ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਦੀ ਬਜਾਏ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਪੱਟੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਪੀਆਈਬੀ ਨੇ ਇਸ ਸੰਦੇਸ਼ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੋਟ ਜਾਇਜ਼ ਹਨ।
ਆਪਣੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਪੀਆਈਬੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਹਸਤਾਖਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਧਾਰੀ ਜਾਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੀ ਫੋਟੋ ਦੋਵੇਂ ਜਾਇਜ਼ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੱਥ ਜਾਂਚਕਰਤਾ PIB ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਫਰਜ਼ੀ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੀਆਈਬੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਜਾਂ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਨੋਟ ਵੈਧ ਹਨ।
500 ਦੇ ਨੋਟ 'ਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਹਨ ਚੀਜ਼ਾਂ
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਮੁਤਾਬਕ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ 'ਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨੋਟ ਦੇ ਉਲਟ ਪਾਸੇ ਲਾਲ ਕਿਲਾ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨੋਟ ਦਾ ਰੰਗ ਸਟੋਨ ਸਲੇਟੀ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਜਿਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪੈਟਰਨ ਹਨ, ਜੋ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੰਗੀਨ ਹਨ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਦੀ ਪਛਾਣ?
ਆਰਬੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਅਸਲ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਜੇ 500 ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਰੰਸੀ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਫੀਚਰ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਤੁਰੰਤ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਕਰੰਸੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ...
- ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 500 ਅੰਕ ਦੇਖਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
- ਲੁਕਵੇਂ ਚਿੱਤਰ (ਅਪ੍ਰਤੱਖ ਰੂਪ) ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ 500 ਅੰਕ ਵੀ ਦੇਖੋ।
- ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿੱਚ 500 ਲਿਖਿਆ ਦੇਖੋ।
- ਨੋਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- 'ਭਾਰਤ' ਤੇ 'ਭਾਰਤ' ਨੂੰ ਸੂਖਮ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- 'ਭਾਰਤ' ਤੇ 'ਆਰਬੀਆਈ' ਦੇ ਨਾਲ ਕਲਰ ਸ਼ਿਫਟ ਵਿੰਡੋ ਦੇ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰਾ, ਜੋ ਨੋਟ ਨੂੰ ਝੁਕਾਉਣ 'ਤੇ ਧਾਗੇ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰੇ ਤੋਂ ਨੀਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਵੀ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
- RBI ਦਾ ਲੋਗੋ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਫੋਟੋ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਅਤੇ 500 ਦਾ ਵਾਟਰਮਾਰਕ ਦੇਖੋ।
ਉੱਪਰਲੇ ਖੱਬੇ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਵਧਦੇ ਫੌਂਟ ਵਿੱਚ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਾਲਾ ਨੰਬਰ ਪੈਨਲ
ਰੁਪਏ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ (500) ਹੇਠਾਂ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਰੰਗ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀ ਸਿਆਹੀ (ਹਰੇ ਤੋਂ ਨੀਲੇ) ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਅਸ਼ੋਕ ਥੰਮ੍ਹ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਪਛਾਣੀਏ ਅਸਲ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦੀ ਨਜ਼ਰ
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਪੋਰਟਰੇਟ (4) ਅਸ਼ੋਕਾ ਪਿੱਲਰ ਪ੍ਰਤੀਕ (11) ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਟੈਕਸਟ 500 ਦੇ ਨਾਲ ਗੋਲਾਕਾਰ ਪਛਾਣ ਚਿੰਨ੍ਹ, ਖੱਬੇ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਪੰਜ ਐਂਗੁਲਰ ਬਲੀਡ ਲਾਈਨਾਂ ਦੀ ਇੰਟੈਗਲਿਓ ਜਾਂ ਉੱਚੀ ਛਪਾਈ।
ਰਿਜ਼ਰਵ ਫੀਚਰ
ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਨੋਟ ਛਾਪਣ ਦਾ ਸਾਲ
ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਦਾ ਲੋਗੋ ਨਾਅਰਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਭਾਸ਼ਾ ਪੈਨਲ
ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹਾ ਨਮੂਨਾ
ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੰਖਿਆ ਸੰਖਿਆ 500।