ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਸਲੈਬ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਿਫਾਇਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦੇ ਹੋਏ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 22 ਸਤੰਬਰ ਯਾਨੀਕਿ ਅੱਜ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ GST ਰਿਫਾਰਮਸ (GST 2.0) ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਰਿਆਨੇ, ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ, ਦਵਾਈਆਂ, ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣ, ਟੀਵੀ-ਏਸੀ ਅਤੇ ਕਾਰ-ਬਾਈਕ ਸਮੇਤ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਸਤੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਲਗਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਹੁਣ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਹੈ?
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਵਾਂ ਟੈਕਸ ਸਟਰੱਕਚਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਆਮ ਉਪਭੋਗਤਾ ਉਤਪਾਦ ਸਸਤੇ ਹੋਣ, ਤਾਂ ਜੋ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਆਮ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਦੂਜੀ ਪਾਸੇ, ਲਕਜ਼ਰੀ ਆਈਟਮਾਂ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਟੈਕਸ ਵਧਾ ਕੇ ਮਾਲੀਆ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖਪਤ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਜੀਰੋ GST?
ਕਈ ਸਮਾਨ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ GST ਮੁਕਤ (0%) ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਫੂਡ ਉਤਪਾਦ: UHT ਦੁੱਧ, ਪਨੀਰ, ਪਿਜ਼ਾ, ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਬ੍ਰੈਡ, ਰੈਡੀ ਟੂ ਈਟ ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਪਰਾਂਠਾ।ਸਿੱਖਿਆ ਸਮੱਗਰੀ: ਪੈਨਸਿਲ, ਨੋਟਬੁੱਕ, ਗਲੋਬ, ਚਾਰਟ, ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਬੁੱਕ, ਲੈਬ ਨੋਟਬੁੱਕ।ਹੈਲਥ ਸੈਕਟਰ: 33 ਜੀਵਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 3 ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਸ਼ਾਮਲ), ਇੰਡਿਵਿਜ਼ੂਅਲ ਹੈਲਥ ਅਤੇ ਲਾਈਫ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਪਾਲਿਸੀ।
5% GST ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਨ
ਖਾਦ ਸਮੱਗਰੀ: ਵਨਸਪਤੀ ਤੇਲ, ਮੱਖਣ-ਘੀ, ਚੀਨੀ, ਮਿੱਠਾਈਆਂ, ਪਾਸਤਾ, ਬਿਸਕੁਟ, ਚਾਕਲੇਟ, ਜੂਸ, ਨਾਰੀਅਲ ਪਾਣੀ।ਪ੍ਰਸਨਲ ਕੇਅਰ ਉਤਪਾਦ: ਸ਼ੈਂਪੂ, ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਤੇਲ, ਟੂਥਪੇਸਟ, ਸਾਬਣ, ਸ਼ੇਵਿੰਗ ਕ੍ਰੀਮ।ਘਰੇਲੂ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਸਮਾਨ: ਕਿਚਨਵੇਅਰ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੁੱਧ ਦੀ ਬੋਤਲ, ਛੱਤਰੀਆਂ, ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ, ਸਿਲਾਈ ਮਸ਼ੀਨ, ਨੈਪਕਿਨ/ਡਾਇਪਰ, ਹੈਂਡਬੈਗ, ਫਰਨੀਚਰ।
5% GST ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੋਰ ਸਮਾਨ
ਕਿਸਾਨੀ ਉਪਕਰਣ: ਟਰੈਕਟਰ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ, ਸਪ੍ਰਿੰਕਲਰ, ਡ੍ਰਿਪ ਸਿੰਚਾਈ, ਪੰਪ।ਹੈਲਥ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ: ਥਰਮੋਮੀਟਰ, ਗਲੂਕੋਮੀਟਰ, ਮੈਡੀਕਲ ਗਰੇਡ ਆਕਸੀਜਨ, ਚਸ਼ਮਾ, ਰਬੜ ਦੇ ਦਸਤਾਨੇ।ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਪਹਿਨਾਵਾ: ਰੈਡੀਮੇਡ ਕੱਪੜੇ (₹2,500 ਤੱਕ), ਜੂਟ/ਕਪਾਹ ਤੋਂ ਬਣੇ ਬੈਗ, ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਧਾਗਾ।ਹੋਰ: ਨਕਾਸ਼ੀਦਾਰ ਕਲਾ ਉਤਪਾਦ, ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣੇ ਕਾਗਜ਼ ਅਤੇ ਪੇਂਟਿੰਗਜ਼, ਨਿਰਮਾਣ ਸਮੱਗਰੀ (ਇੱਟਾਂ, ਟਾਈਲਾਂ)।
18% GST ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਨ
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਉਤਪਾਦ: ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ, LED/LCD TV, ਮਾਨੀਟਰ, ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਰ।ਵਾਹਨ: ਛੋਟੀ ਕਾਰਾਂ, ਤਿੰਨ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨ, ਐਂਬੂਲੈਂਸ, 350cc ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲਾਂ, ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਵਾਹਨ।ਇੰਧਨ ਅਤੇ ਪੰਪ ਉਪਕਰਣ: ਟਰੈਕਟਰਾਂ ਲਈ ਹਾਈਡ੍ਰੌਲਿਕ ਪੰਪ, ਫ਼ਿਊਅਲ ਪੰਪ।ਸੇਵਾ ਖੇਤਰ: ਹੋਟਲ (₹7,500/ਦਿਨ ਤੋਂ ਘੱਟ), ਸਿਨੇਮਾ (₹100 ਤੋਂ ਘੱਟ ਟਿਕਟ), ਬਿਊਟੀ ਸੇਵਾ।
ਕੀ ਸਸਤਾ ਹੋਇਆ?
ਰਸੋਈ ਦਾ ਖਰਚ: ਖਾਦ ਤੇਲ, ਆਟਾ, ਘੀ, ਚੀਨੀ, ਪਾਸਤਾ, ਬਿਸਕੁਟ।ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜਾਈ: ਨੋਟਬੁੱਕ, ਪੈਨਸਿਲ, ਸਿੱਖਿਆ ਸਮੱਗਰੀ।ਘਰੇਲੂ ਵਰਤੋਂ: ਸਾਬਣ, ਸ਼ੈਂਪੂ, ਟੂਥਪੇਸਟ, ਕਿਚਨਵੇਅਰ।ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ।ਈਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਵਾਹਨ: TV, ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਕਾਰ, ਬਾਈਕ, ਟਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਪਕਰਣ