India E-commerce Market: ਭਾਰਤ ਦਾ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਜਿਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਸਾਲ 2028 ਤੱਕ ਇਹ 160 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 2023 ਵਿੱਚ 57-60 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਅਗਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 160 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਬੈਨ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ‘ਦਿ ਹਾਉ ਇੰਡੀਆ ਸ਼ੌਪਜ਼ ਆਨਲਾਈਨ’ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।


ਹਰ ਸਾਲ 8-12 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਵਧ ਰਿਹੈ ਆਨਲਾਈਨ ਰਿਟੇਲ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਬਾਜ਼ਾਰ


2020 ਤੋਂ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰਚੂਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਾਤਾਰ $8-12 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਡੇਟਾ ਬੇਨ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਔਨਲਾਈਨ 2023 ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬੈਨ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਦਿੱਗਜ ਫਲਿੱਪਕਾਰਟ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਮਾਰਕੀਟ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2023 ਵਿੱਚ 17-20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ 2019-2022 ਵਿੱਚ 25-30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਹ ਧੀਮੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਹੈ ਪਰ ਉੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।


ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਵਿਡ ਸੰਕਟ ਦੌਰਾਨ ਵਧੀ ਹੈ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ 


ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਈ-ਰਿਟੇਲ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ ਸੰਕਟ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਤਾਜ਼ਾ ਹਨ ਅਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਸਾਰੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।


ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬਾਰੇ 5 ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲਾਂ


- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਈ-ਰਿਟੇਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਉਛਾਲ ਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ।
- ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਵਿਕਸਤ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਈ-ਪ੍ਰਚੂਨ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਵਾਧਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦੇ ਵਧਦੇ ਰੁਝਾਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਪ੍ਰਚੂਨ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਸਿਰਫ 5-6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਘਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ, ਕੁੱਲ ਪ੍ਰਚੂਨ ਖਰਚੇ ਦਾ 23-24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 35 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਨਲਾਈਨ ਹੈ।
- ਜੇ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਵਾਧਾ ਅਗਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ 'ਚ 166 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧੇਗਾ।


ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਕੰਪਨੀਆਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ  ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਨਿਵੇਸ਼


ਕਈ ਵੱਡੀਆਂ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਕੰਪਨੀਆਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮੌਕਿਆਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਮਾਜ਼ਾਨ, ਵਾਲਮਾਰਟ-ਬੈਕਡ ਫਲਿੱਪਕਾਰਟ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਿਲਾਇੰਸ ਰਿਟੇਲ ਦੇ ਅਜੀਓ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਔਨਲਾਈਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਨੇ 2030 ਤੱਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ $15 ਬਿਲੀਅਨ ਵਾਧੂ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕੁੱਲ ਨਿਵੇਸ਼ 26 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।