India-Pakistan Trade: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਪਾਰ ਬੰਦ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 2022 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੁੱਲ 1.35 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (India-Pakistan Trade) ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ।
ਵਣਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਅਨੁਪ੍ਰਿਯਾ ਪਟੇਲ (Anupriya Patel) ਨੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਸਭਾ 'ਚ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਦਸੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕੁੱਲ 1.35 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ਦੇ 516.36 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਪਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ। ਅਪ੍ਰੈਲ-ਦਸੰਬਰ 2022 'ਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਕੁੱਲ 87 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਪਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਲ 2019 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਧਾਰਾ 370 ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੋਇਆ
ਸਾਲ 2019 'ਚ ਧਾਰਾ 370 ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ ਲਗਭਗ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 'ਚ ਸਿਰਫ 329.26 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ ਇਹ 830.58 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 'ਚ ਇਹ ਵਧ ਕੇ 516.36 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਦਸੰਬਰ 2022 ਤੱਕ ਇਹ ਵਧ ਕੇ 1.35 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।