RBI Action on Cooperative Banks: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਸਾਰੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ, ਆਰਬੀਆਈ ਬੈਂਕਾਂ (RBI Bank) 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਲਈ ਭਾਰੀ ਜੁਰਮਾਨੇ ਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ (Central Bank) ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪੰਜ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ (five co-operative banks) 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਮਨੀ ਕੰਟਰੋਲ (Money Control) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਸਥਿਤ ਦ ਕੱਛ ਮਰਕੈਂਟਾਈਲ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ, ਠਾਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਬਰ ਵਿਭਾਗ ਨਾਗਰਿਕ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ (Bhabar Vibhag Nagrik Co-operative Bank), ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਮਰਕੈਂਟਾਈਲ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਰਬੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ (Shri Morbi Nagarik Cooperative Bank) ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਇਆ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੁਰਮਾਨਾ
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank of India) ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਜੁਰਮਾਨਾ ਬੈਂਕਾਂ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਦਿ ਕੱਛ ਮਰਕੈਂਟਾਈਲ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ 'ਤੇ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ 'ਤੇ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜ਼ੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਇੱਕ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਦੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ਾ ਦੇਣ ਸਮੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨਾ ਰੱਖਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਠਾਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ 'ਤੇ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਰਬੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਭਾਬਰ ਵਿਭਾਗ ਨਾਗਰਿਕ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ 'ਤੇ 50-50,000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਮਰਕੈਂਟਾਈਲ ਕੋ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਬੈਂਕ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਬੈਂਕ 'ਤੇ 7 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਦੋ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ 'ਤੇ ਸੀਮਾ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਬੈਂਕ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ 22 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਗਾਹਕਾਂ 'ਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ?
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਆਮ ਕੰਮਕਾਜ ਵਿੱਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦਾ ਗਾਹਕਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਦਾ ਪੈਸਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ।