UPI Changes in 2024: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ ਆਨਲਾਈਨ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ United Payment Interface (UPI) ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਇਸ 'ਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਨਵੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ NPCI (ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੇਮੈਂਟਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ) ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ UPI ਰਾਹੀਂ ਲਗਭਗ 15,482 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਕੁੱਲ ਰਕਮ 21,55,187.4 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ UPI ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਇਸ ਕੈਟੇਗਰੀ 'ਚ ਵਧਾਈ ਗਈ UPI ਦੀ ਲਿਮਿਟ
ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ NPCI ਨੇ ਕੁਝ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ UPI ਸੀਮਾ ਨੂੰ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ Direct ਅਤੇ InDirect ਟੈਕਸਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ, ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਫੀਸਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ RBI ਦੀ IPO ਜਾਂ ਰਿਟੇਲ ਡਾਇਰੈਕਟ ਸਕੀਮ ਲਈ ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਸੀਮਾ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਸੀਮਾ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ।
ਵਾਲੇਟ ਲਿਮਿਟ ਵੀ ਵਧਾਈ ਗਈ
ਇਸ ਸਾਲ RBI ਨੇ UPI Lite ਅਤੇ UPI123Pay ਦੋਵਾਂ ਦੀਆਂ ਲਿਮਿਟ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ UPI Lite ਲਈ ਵਾਲੇਟ ਲਿਮਿਟ 2,000 ਰੁਪਏ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 5,000 ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। UPI Lite ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਲਈ ਚੰਗਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ 1,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜਦਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸੀਮਾ 500 ਲਿਮਿਟ ਸੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ UPI123PAY ਦੀ ਸੀਮਾ ਵੀ 5,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 10,000 ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾਂ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਜਾਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਦੇ UPI ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਇੱਕ ਮਿਸਡ ਕਾਲ ਦੇ ਕੇ ਜਾਂ IVR ਨੰਬਰ ਡਾਇਲ ਕਰਕੇ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
UPI Circle ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਆਇਆ ਨਵਾਂ ਫੀਚਰ
ਇਸ ਸਾਲ NPCI ਨੇ UPI Circle ਨਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਵੀ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਯੂਜ਼ਰ ਦਾ UPI ਉਸਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ UPI ਰਾਹੀਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵੀ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਸੈਕੰਡਰੀ ਉਪਭੋਗਤਾ UPI ਦੁਆਰਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ UPI ID ਵਾਲੇ ਯੂਜ਼ਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜੋ UPI Circle ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਹੋਵੇਗਾ ਉਸ ਨੂੰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਯੂਜ਼ਰ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ 'ਚ ਤੁਸੀਂ 15,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਮੰਥਲੀ ਲਿਮਿਟ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਯੂਪੀਆਈ ਸਰਕਲ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਉਪਭੋਗਤਾ ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਰਕਮ ਤੱਕ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਵਾਰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਸੈਕੰਡਰੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਏਗੀ।
UPI Lite ਵਾਲੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲੀ ਸਹੂਲਤ
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਸਾਲ RBI ਨੇ UPI Lite ਵਾਲੇਟ ਲਈ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਜਾਂ ਪ੍ਰੀ-ਡੈਬਿਟ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਬਟੂਏ ਵਿੱਚ ਰਕਮ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇਟ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਜਾਂ ਪ੍ਰੀ-ਡੈਬਿਟ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਪੈਸਾ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਫੰਡ ਵਾਲਿਟ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਫਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।