Myanmar Earthquake: ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ Myanmar ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਕਾਬੂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਕੱਲ੍ਹ ਯਾਨੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਇਆ ਸੀ। ਧਰਤੀ ਕੰਬ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਅਸਰ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ, ਯਾਨੀ ਅੱਜ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ, ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਦੁਪਹਿਰ 3:30 ਵਜੇ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ।
ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤੇਜ਼ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਭੂਚਾਲਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਿਉਂ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਭੂਚਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ।
ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਭੂਚਾਲ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੇ ?
ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵੱਡੇ ਭੂਚਾਲ ਆਏ ਹਨ। ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਭਿਆਨਕ ਤਬਾਹੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸਵਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਭੂਚਾਲ ਕਿਉਂ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਸਰਗਰਮ ਭੂਚਾਲ ਵਾਲੇ ਜ਼ੋਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੂਚਾਲ ਜ਼ੋਨ-V ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭੂਚਾਲ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਭਾਰਤੀ ਪਲੇਟ ਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਪਲੇਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪਲੇਟ ਹਰ ਸਾਲ 4-5 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਖਿਸਕ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਬਾਅ ਬਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਦਬਾਅ ਅਚਾਨਕ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਭੂਚਾਲ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕਦਾ ?
ਜਦੋਂ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਸਾਗਾਈਂਗ ਸੀ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਭੂਚਾਲ ਵਾਲੇ ਜ਼ੋਨ-V ਵਿੱਚ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਰ ਸੁੰਡਾ ਖਾਈ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੰਡੋ-ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਪਲੇਟ ਬਰਮਾ ਮਾਈਕ੍ਰੋਪਲੇਟ ਹੈ ਜੋ ਡੁੱਬ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਫਸ ਜਾਣ ਜਾਂ ਅਚਾਨਕ ਫਿਸਲਣ ਕਾਰਨ ਕੰਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ 1,200 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹਿੱਲਣ ਨਾਲ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।