ਮੂੰਹ ਦੇ ਫੋੜੇ ਉਦੋਂ ਬਣਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਤ, ਲੇਸਦਾਰ ਝਿੱਲੀ, ਖੁਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸੱਟ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੱਲ੍ਹ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਕੱਟਣਾ। ਦਵਾਈਆਂ, ਕੁਝ ਧੱਫੜ, ਵਾਇਰਲ, ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਅਤੇ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਰਸਾਇਣ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਡਾਕਟਰੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵੀ ਫੋੜੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਫੋੜਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਫੋੜੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਇਲਾਜ ਦੇ 10 ਤੋਂ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਬੇਟਰਹੈਲਥ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਫੋੜੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐਪਥਸ ਅਲਸਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲਗਭਗ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ, ਫੋਲੇਟ, ਜਾਂ ਆਇਰਨ ਦੀ ਕਮੀ ਵੀ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੋੜੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਗੱਲ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ, ਜੀਭ ਦੇ ਪਾਸਿਆਂ, ਮੂੰਹ ਦੇ ਫਰਸ਼, ਮੂੰਹ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਟੌਨਸਿਲਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਰਮ ਪਰਤ 'ਤੇ ਬਣਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 5 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਕਈ ਵਾਰ, ਕਈ ਫੋੜੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਬਣਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਇਕੱਠੇ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ 10 ਤੋਂ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਦੁਬਾਰਾ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਜੇ ਇੱਕ ਛਾਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਜਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਤੰਬਾਕੂ ਪੀਂਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਛਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ ਜੋ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਮੂੰਹ ਦੇ ਫੋੜੇ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਲੱਛਣ ਕਾਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਆਮ ਹਨ:
ਮੂੰਹ ਦੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਵੱਧ ਦਰਦਨਾਕ ਜ਼ਖਮ
ਜ਼ਖਮਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਸੋਜ
ਚਬਾਉਣ ਜਾਂ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਦਰਦ
ਨਮਕੀਨ, ਮਸਾਲੇਦਾਰ, ਜਾਂ ਖੱਟੇ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਵੇਲੇ ਜਲਣ
ਖਰਾਬ ਆਕਾਰ ਵਾਲੇ ਦੰਦਾਂ, ਬਰੇਸ ਜਾਂ ਦੰਦਾਂ ਨਾਲ ਰਗੜਨ ਨਾਲ ਜ਼ਖਮ ਦਾ ਵਧਣਾ
ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜ਼ਖਮ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਦਰਦਨਾਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ; ਇਹ ਅਕਸਰ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਾਰਨ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੂੰਹ ਦਾ ਕੈਂਸਰ।
ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਛਾਲੇ ਕਿਉਂ ਬਣਦੇ ਹਨ? ਇਸਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ?
ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਛਾਲੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:
ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਗੱਲ੍ਹ ਕੱਟਣਾ
ਬੁਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸੱਟ
ਗਲਤ ਆਕਾਰ ਵਾਲੇ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਰਗੜਨਾ
ਗਰਮ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਜਲਣ
ਤੇਜ਼ ਰਸਾਇਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਾਊਥਵਾਸ਼ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ
ਐਫਥਸ ਅਲਸਰ
ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੋਲਡ ਸੋਰ ਵਾਇਰਸ
ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ