Jitiya Vrat 2025: ਯੂਪੀ, ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਜਿਤੀਆ ਦਾ ਵਰਤ ਮਾਵਾਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ, ਸੁੱਖ-ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਲਾਮਤੀ ਲਈ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਜਿਤੀਆ ਵਰਤ 14 ਸਤੰਬਰ 2025, ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹੈ।
ਇਸ ਵਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਜਲਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਯਾਨੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਭਰ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਵਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਵਰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਾਵਾਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸਪਤਮੀ ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਦਹੀਂ ਚੂੜਾ ਖਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਦਹੀਂ ਚੂੜਾ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਜਿਤੀਆ ਵਰਤ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ?
ਜਿਤੀਆ ਵਰਤ ਵਿੱਚ, ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਖਾਧਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਦਹੀਂ ਚੂੜਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਪਚਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਹੀਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਠੰਢਕ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੂੜਾ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਨਿਰਜਲਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਦਹੀਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੇਟ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਠੰਡਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਪਿਆਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ।ਜਿਤੀਆ ਵਰਤ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਦਰਪਦ ਜਾਂ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦਾ ਮੌਸਮ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਚੌਲ ਅਤੇ ਚੂੜਾ ਵਰਗੀਆਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜਿਤੀਆ ਵਰਤ ਵਿੱਚ ਦਹੀਂ ਅਤੇ ਚੂੜਾ ਖਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਆਸਥਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਿਹਤ, ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰਕਤਾ ਨਾਲ ਵੀ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਮਾਵਾਂ ਜਿਤੀਆ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਵਰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਵਰਤ ਤੋੜਨ ਵੇਲੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਸੰਬੰਧੀ ਕੁਝ ਰਸਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਵਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ
ਅਰਵਾ ਚੌਲ
ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕੱਦੂ, ਝੀਂਗਾ, ਮੂਲੀ, ਅਰਬੀ
ਦਾਲ
ਦੇਸੀ ਘਿਓ
ਵਰਤ ਦੀ ਰਾਤ
ਦਹੀਂ-ਚੂੜਾ
ਖੇਤਰੀ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਦਹੀਂ-ਚੂੜਾ ਦੁੱਧ-ਚੂੜਾ ਜਾਂ ਗੁੜ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਸ਼ਟਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ
ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬਿਨਾਂ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹਨ।
ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਾਵਾਂ ਜਿਉਤੀਆ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਰਤ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ।
ਨਵਮੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਦੀਆਂ ਵਰਤ
ਇਸ ਦਿਨ ਖਾਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਪੁਰੀ, ਕਚੌਰੀ, ਦਾਲ-ਭਾਤ (ਚਾਵਲ)
ਕੱਦੂ-ਝੀਂਗਾ, ਨੋਨੀਆ ਦਾ ਸਾਗ, ਮੂਲੀ ਸਬਜ਼ੀ
ਮਠਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਠੇਕੂਆ, ਖੀਰ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੀਆਂ ਮਿਠਾਈਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ
ਮੱਛੀ -ਭਾਤ (ਚਾਵਲ) ਵੀ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।