Indian Navy: ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਲਈ 100 ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਡੇਕ ਆਧਾਰਿਤ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਕੈਬਨਿਟ ਕਮੇਟੀ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ (14 ਫਰਵਰੀ) ਨੂੰ ਬੈਂਗਲੁਰੂ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਏਅਰ ਸ਼ੋਅ ਏਅਰੋ ਇੰਡੀਆ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦੇ 2031-32 ਤੱਕ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਐਰੋਨੌਟਿਕਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਗਿਰੀਸ਼ ਐਸ ਦੇਵਧਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਵਿਨ-ਇੰਜਣ ਡੇਕ-ਅਧਾਰਿਤ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ (ਟੀਈਡੀਬੀਐਫ) ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ 2026 ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਡਾਣ ਭਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 2031 ਤੱਕ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਐਰੋਨਾਟਿਕਸ ਲਿਮਟਿਡ (ਐੱਚ.ਏ.ਐੱਲ.) ਹਰ ਸਾਲ 8 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਜਲ ਸੈਨਾ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਡੇਕ-ਅਧਾਰਿਤ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਦਰਾਮਦ ਕਰਨ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਹੋਵੇਗੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ
ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਜਹਾਜ਼ ਕੈਰੀਅਰ INS ਵਿਕਰਾਂਤ ਲਈ 26 ਨਵੇਂ ਡੈੱਕ-ਅਧਾਰਿਤ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਰਾਫੇਲ ਐੱਮ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਐੱਫ/ਏ-18 ਵਿਚਾਲੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਰਾਫੇਲ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਪਰ ਹਾਰਨੇਟ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਹੈ।
ਦੇਵਧਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ TEDBF ਵਿੱਚ Rafale M ਅਤੇ F/A-18 ਸੁਪਰ ਹਾਰਨੇਟ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਰਾਫੇਲ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਡਸਾਲਟ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੁਪਰ ਹਾਰਨੇਟ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਬੋਇੰਗ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਟੀਈਡੀਬੀਐਫ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਹੋਵੇਗਾ ਲਾਭਦਾਇਕ
ਦੇਵਧਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਲਾਈਟ ਕੰਬੈਟ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ (ਐੱਲ.ਸੀ.ਏ.) ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਟੀਈਡੀਬੀਐਫ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਚਾਲੂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ, ਐਲਸੀਏ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ ਉਤਰੀ। ਦੋ LCA (ਨੇਵੀ) ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਫਲਾਈਟ ਟਰਾਇਲਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਤੋਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਿਕਰਾਂਤ 2022 ਵਿੱਚ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਬਣੇਗਾ ਹਿੱਸਾ
ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਜਹਾਜ਼ ਕੈਰੀਅਰ ਹੈ। ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ 'ਤੇ ਉਡਾਣ ਦੇ ਟੈਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਮੂਲ ਦੇ ਮਿਗ-29ਕੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
45,000 ਟਨ ਦਾ ਵਿਕਰਾਂਤ ਕੋਚੀਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਵਿੱਚ 20,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਰੂਸ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਕੋਲ ਇਸ ਆਕਾਰ ਦੇ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇੱਕ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਜੋ 1961 ਤੋਂ 1997 ਤੱਕ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਕਿਉਂ ਹੈ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ?
ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰਾਂ 'ਤੇ ਮਿਗ-29ਕੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੰਚਾਲਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਇੰਜਣ 'ਚ ਤੇਲ ਦੀ ਖਪਤ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੇਲ ਦੀ ਖਪਤ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
TEDBF ਇੱਕ ਦੋ-ਇੰਜਣ ਵਾਲਾ ਡੈਲਟਾ-ਵਿੰਗ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ। ਇੱਕ ਬਹੁ-ਮਿਸ਼ਨ ਜੈੱਟ ਵਜੋਂ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਵਾਈ ਉੱਤਮਤਾ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਯੁੱਧ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰੇਗਾ। TEDBF ਤੋਂ INS ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਅਤੇ INS ਵਿਕਰਾਂਤ 'ਤੇ MiG-29K ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।