Bharat Jodo Yatra : ਭਾਰੀ ਬਰਫਬਾਰੀ ਦਰਮਿਆਨ ਸੋਮਵਾਰ (30 ਜਨਵਰੀ) ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਭਾਰਤ ਜੋੜੋ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਮਾਪਤੀ ਸਮਾਰੋਹ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਟੇਡੀਅਮ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਜੋੜੋ ਯਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਦਿਲ 'ਚ ਸੀ ਕਿ ਰਸਤਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਤੁਰਨਾ ਕੋਈ ਔਖਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਹੰਕਾਰ ਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਗੱਲ ਬਦਲ ਗਈ।
ਸਮਾਪਤੀ ਸਮਾਰੋਹ 'ਚ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਪਰ ਤੋਂ ਛਤਰੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅਸਮਾਨ ਹੇਠ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਨਿਆਕੁਮਾਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਭਾਰਤ ਜੋੜੋ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਪੰਜ-ਸੱਤ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਗੋਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਆ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੀ ਹਉਮੈ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਫਿਰ ਖਿਆਲ ਆਇਆ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਚੱਲਾਂਗਾ ਪਰ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਸਤੇ 'ਚ ਕਈ ਵਾਰ ਪੈਦਲ ਚੱਲਣਾ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਇਸ ਦਰਦ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ਸਿਖਾਇਆ ਗਿਆ।
ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਛੋਟੀ ਬੱਚੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਗੋਡੇ 'ਚ ਦਰਦ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਲੱਤ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕੀ ਪਰ ਦਿਲੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਚੱਲਾਂਗੀ। ਮੈਂ ਜਾਣਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹੋ, ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਮੇਰਾ ਦਰਦ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਸਵੈਟਰ ਨਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਕਾਰਨ
ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਹੋਰ ਛੋਟੀ ਬੱਚੀ ਆਈ, ਜੋ ਭੀਖ ਮੰਗਦੀ ਸੀ, ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਚੱਲਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਠੰਡ ਲੱਗ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਕੰਬ ਰਹੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਸਵੈਟਰ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਮਿਲੀਆਂ ,ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਹੋਇਆ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤਾ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਦਾਸਤਾਨ ਵੀ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਘਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਮੈਂ ਸਰਕਾਰੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਘਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੋਕ ਕਸ਼ਮੀਰੀਅਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ।