ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਐਸੀ ਖ਼ਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਜੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ। ਦਰਅਸਲ, ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਗਾਂਡਾ ਤੋਂ ਕੋਵਿਡਸ਼ੀਲਡ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਮਿਲੀ ਹੈ।
ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਨਕਲੀ ਟੀਕਾ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਟੀਕਾ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲਿਜਾ ਕੇ ਲਗਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। WHO ਨੇ ਜਾਅਲੀ Coveshield ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ, ਕੋਵਿਡਸ਼ੀਲਡ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਐਸਆਈਆਈ) ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 2ml ਦੀ ਸ਼ੀਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੋਵਸ਼ੀਲਡ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ।
WHO ‘ਐਸਆਈਆਈ ਨੇ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਵੈਕਸੀਨ ਟੀਕੇ ਦੇ ਨਕਲੀ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। WHO ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਗਾਂਡਾ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਵੈਕਸੀਨ ‘ਤੇ ਲਿਖੀ ਗਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਗੁੰਮ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਜਾਅਲੀ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ। WHO ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਕਲੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਟੀਕੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖਤਰਾ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਜੋਖਮ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ‘ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਬੋਝ ਵਧੇਗਾ।
WHO ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਸਰਵੀਲਾਂਸ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਜਾਅਲੀ ਅਤੇ ਘਟੀਆ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਸ਼ੀਲਡ ਤੋਂ ਨਕਲੀ ਟੀਕਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਯੂਗਾਂਡਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਨਕਲੀ ਕੋਵੀਸ਼ਿਲਡ ਸ਼ੀਸ਼ੀ 5 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 10 ਖੁਰਾਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ‘ਤੇ ਬੈਚ ਨੰਬਰ 4121Z040 ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ 10 ਅਗਸਤ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਨਕਲੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, WHO ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫਾਈਜ਼ਰ-ਬਾਇਓ ਐਂਟੇਕ ਦੀ ਨਕਲੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ।
WHO ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। WHO ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਕੋਵਸ਼ੀਲਡ ਦੇ ਜਾਅਲੀ ਟੀਕੇ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਹੁਣ WHO ਨੇ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜਾਅਲੀ ਟੀਕੇ ਲੈਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।