ਦੀਵਾਲੀ 'ਤੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਨ ਪਟਾਖਿਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਲੱਗੀ ਰੋਕ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਟਾਖੇ ਬਜਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਨਿਆਇਕ ਭੂਸ਼ਣ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਗਵਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਰਟ ਨੇ ਸਾਲਿਸਟਰ ਜਨਰਲ ਤੁਸ਼ਾਰ ਮਹਿਤਾ ਅਤੇ ਐਮਿਕਸ ਕਿਊਰੀ ਦੇ ਸੁਝਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਪਟਾਖਾ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਸੀਜੇਆਈ ਗਵਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ੍ਰੀਨ ਪਟਾਖਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਪਟਾਖਿਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਰਵੱਈਆ ਅਪਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ 14 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਐੱਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਹਨ ਯਾਨੀ ਰਾਜ ਦਾ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸਾ ਪਟਾਖੇ 'ਤੇ ਰੋਕ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਪਿਛਲੀ ਸੁਣਵਾਈ ਵਿੱਚ ਐੱਸਜੀ ਤੁਸ਼ਾਰ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਆਗਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਿਉਹਾਰ 'ਤੇ ਪਟਾਖੇ ਜਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਪਟਾਖਾ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਪਰਾਲੀ ਜਲਾਉਣ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਕੇ ਸਿਰਫ਼ ਪਟਾਖਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਪਟਾਖਿਆਂ 'ਤੇ ਬੈਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਇਰ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕੰਕ (AQI) ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ ਹੈ।
ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਟਾਖਿਆਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦਿੱਲੀ-NCR ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਪਟਾਖਾ ਉਦਯੋਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। NCT ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਕੋਰਟ ਕੋਲ ਪਟਾਖਿਆਂ ਲਈ ਛੋਟ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਟਾਖਿਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦੀ ਛੋਟ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਨੇਸ਼ਨਲ ਇੰਵਾਇਰਮੈਂਟਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ (NEERI) ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਐਂਡ ਐਕਸਪਲੋਸਿਵ ਸੇਫਟੀ ਆਰਗਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (PESO) ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਹੈ।
ਕਿਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪਟਾਖੇ ਜਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ?
ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨੀਰੀ ਤੋਂ ਲਾਇਸੰਸਯੁਕਤ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ 18 ਤੋਂ 21 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਪਟਾਖਾ ਵੇਚਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ ਟੀਮ ਨੂੰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੈਂਪਲਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਊਆਰ ਕੋਡ ਵਾਲੇ ਪਟਾਖੇ ਵੇਚੋ ਅਤੇ ਗਲਤ ਪਟਾਖੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਵੇ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਅਤੇ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ 6 ਤੋਂ 7 ਤੱਕ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ 8 ਤੋਂ 10 ਵਜੇ ਤੱਕ ਪਟਾਖੇ ਜਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ।