ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੈਠਕ ਖ਼ਤਮ ਹੋਈ। ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਢੇ ਪੰਜ ਘੰਟੇ ਚੱਲੀ। ਭਾਰਤ ਵਲੋਂ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲੇਹ ਵਿਖੇ 14ਵੀਂ ਕੋਰ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਹੁਣ ਉਹ ਲੇਹ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੈਠਕ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 11:30 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਚੱਲੀ। ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਲਿਊ ਲੀਨ ਚੀਨ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਆਖਰਕਾਰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਕੀ ਹੈ ਵਿਵਾਦ: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ 3488 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਮੀ ਸਰਹੱਦ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਹੱਦ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਉਤਰਾਖੰਡ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਸਿੱਕਮ ਅਤੇ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ 3 ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਸੈਕਟਰ ਯਾਨੀ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਕੇਂਦਰੀ ਸੈਕਟਰ ਯਾਨੀ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼-ਉਤਰਾਖੰਡ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਸੈਕਟਰ ਯਾਨੀ ਸਿੱਕਮ-ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼। ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਦੋ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਵਾਦਤ ਖੇਤਰ ਹਨ - ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ ਅਤੇ ਪੇਂਗੋਂਗ ਝੀਲ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਫਿੰਗਰ ਏਰੀਆ। ਚੀਨ ਨੇ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ 80 ਟੈਂਟ ਬਣਾਏ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਰਹੱਦ ਵਿਚ 60 ਟੈਂਟ ਵੀ ਬਣਾ ਲਏ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਰੱਖਿਆ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੱਖਿਆ ਕੇਂਦਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬਣੀਆਂ ਦੋ ਸੜਕਾਂ ਵੀ ਚੀਨ ਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਦੂਜਾ ਵਿਵਾਦ ਪੈਨਗੋਂਗ ਝੀਲ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਿਆ ਫਿੰਗਰ ਏਰੀਆ ਹੈ। ਪੈਨਗੋਂਗ ਝੀਲ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਫਿੰਗਰ ਏਰੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਅੱਠ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਇਹ ਖੇਤਰ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਪਹਾੜੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਪਹਾੜੀਆਂ ਚੀਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਹਨ। ਚੀਨ ਲਗਾਤਾਰ ਚੌਥੀ ਪਹਾੜੀ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪੰਜਵੀਂ ਪਹਾੜੀ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਮਈ ‘ਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਹੋਰ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ 5 ਮਈ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਪੈਨਗੋਂਗ ਤਸੋ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਡੰਡੇ ਅਤੇ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਝੜਪ ਹੋਏ ਸੀ।. ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਵੀ ਹੋਈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਜਵਾਨ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। 5 ਮਈ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ 250 ਫੌਜੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਇਹ ਹਿੰਸਾ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖ "ਵੱਖਰੇ" ਹੋ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਰੁਕਾਵਟ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ 9 ਮਈ ਨੂੰ ਸਿੱਕਮ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਨੱਕੂ ਲਾ ਪਾਸ ਦੇ ਨੇੜੇ 150 ਦੇ ਕਰੀਬ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਿੱਚ ਝੜਪ ਹੋਈ ਸੀ। ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਰੋ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.winit.starnews.hin https://apps.apple.com/in/app/abp-live-news/id811114904