BrahMos Factory: ਲਖਨਊ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਧਿਆਇ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬੈਚ ਲਖਨਊ-ਕਾਨਪੁਰ ਸੜਕ 'ਤੇ ਸਰੋਜਨੀ ਨਗਰ ਦੇ ਭਟਗਾਓਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਏਅਰੋਸਪੇਸ ਯੂਨਿਟ ਤੋਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਲਾਂਟ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੋਰੀਡੋਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਬੈਚ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦਿਖਾ ਕੇ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ।
ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਰੱਖਿਆ ਕੇਂਦਰ
ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਯੂਨਿਟ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੋਰੀਡੋਰ, ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅਲਾਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਲਗਭਗ 80 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ, ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਦਸੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਗਭਗ 3.5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਤੇ 2025 ਵਿੱਚ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸਦੀ ਲਾਗਤ ਲਗਭਗ ₹300 ਕਰੋੜ ਹੈ।
ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ
ਯੂਨਿਟ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਾਲਾਨਾ 80 ਤੋਂ 100 ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਐਨਜੀ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਉਤਪਾਦਨ 100 ਤੋਂ 150 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਡਿਫੈਂਸ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ
ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਲਾਂਟ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸਮਰੱਥ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਬਣਾ ਕੇ, ਭਾਰਤ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘਟਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਕੀ ਹੈ?
ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਏਰੋਸਪੇਸ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਡੀਆਰਡੀਓ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਐਨਪੀਓ ਮਾਸ਼ੀਨੋਸਟ੍ਰੋਏਨੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਨਾਮ ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਮੋਸਕਵਾ ਦੇ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਮਾਚ 2.8 ਅਤੇ ਮਾਚ 3 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀ ਗਤੀ 'ਤੇ ਉੱਡਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ-ਅਧਾਰਤ ਮੋਬਾਈਲ ਲਾਂਚਰ, ਜਹਾਜ਼, ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਖੋਈ 30MK ਵਰਗੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਗਤੀ, ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਹਮਲਾਵਰ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਲੈਂਡ-ਅਧਾਰਤ ਲਾਂਚਰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਟੀਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਟੀਕ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜਹਾਜ਼- ਜਾਂ ਪਣਡੁੱਬੀ-ਅਧਾਰਤ ਲਾਂਚਰ ਸਤ੍ਹਾ-ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਗਤੀ, ਸਥਿਰ ਹਥਿਆਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।