ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਕੋਟਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 23 ਬੱਚੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਲੋਕ ਫਾਂਸੀ ਲਾ ਕੇ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੇ ਜ਼ਹਿਰ ਜਾਂ ਆਤਮਦਾਹ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਲੀਲਾ ਸਮਾਪਤ ਕਰ ਲਈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਕਾਰਡ ਬਿਊਰੋ ਨੇ ਵੀ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਸਬੰਧੀ ਕਈ ਅੰਕੜੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਲਈ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਤਰੀਕੇ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ NCRB ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕਿਸ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਰਦੇ ਹਨ?
NCRB ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਫਾਂਸੀ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਚੁਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਲੋਕ ਜ਼ਹਿਰ ਖਾ ਕੇ, ਡੁੱਬ ਕੇ ਆਤਮ-ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਕੇ, ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਅੱਗੇ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2020 ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ NCRB ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਫਾਹਾ ਲੈ ਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ 57 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, 25.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜ਼ਹਿਰ ਕਾਰਨ, 5.1 ਡੁੱਬਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ 2.6 ਆਤਮ-ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਹੋਈਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ...
ਫਾਂਸੀ ਲਾ ਕੇ- 57.8% ਤੋਂ 57.0%
ਜ਼ਹਿਰ ਖਾਣ ਨਾਲ - 25.0%
ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਲੈ ਕੇ - 0.6% ਤੋਂ 0.4%
ਡੁੱਬਣ ਨਾਲ - 5.2% ਤੋਂ 5.1%
ਆਤਮਦਾਹ- 3.0% ਤੋਂ 2.6%
ਛਾਲ ਮਾਰਕੇ - 1.2% ਤੋਂ 1.1%
ਸਵੈ-ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੱਟ - 0.3%
ਚਲਦੇ ਵਾਹਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆਉਣਾ - 1.7%
ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ - 0.4%
ਕਿਹੜੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ?
ਸਾਲ 2021 ਦੇ ਐਨਸੀਆਰਬੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਣਪਛਾਤੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ 9.2 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ, ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਕਾਰਨ 0.2 ਫੀਸਦੀ, ਸਮਾਜਿਕ ਮਾਣ-ਸਨਮਾਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਉ ਕਾਰਨ 0.5 ਫੀਸਦੀ, ਪ੍ਰੀਖਿਆ ’ਚ ਫੇਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 1.0 ਫੀਸਦੀ, ਜਾਇਦਾਦ ਵਿਵਾਦ ਕਾਰਨ 1.1 ਫੀਸਦੀ, ਗਰੀਬੀ ਕਾਰਨ 1.2 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ, 1.6 ਫੀਸਦੀ, 2.2 ਫੀਸਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਕਾਰਨ, 3.9 ਫੀਸਦੀ ਦੀਵਾਲੀਆਪਨ ਕਾਰਨ, 4.6 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਪ੍ਰੈਸ ਮੁੱਦੇ ਕਾਰਨ, 4.8 ਫੀਸਦੀ ਵਿਆਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਕਾਰਨ, 6.4 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਰਨ ਆਦਿ ਹਨ।