Superbug Bacteria: ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ (ICMR) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਸ਼ ਦੇ 21 ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰਬੱਗਸ ਦੀ ਖਤਰਨਾਕ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਰਬੱਗਸ ਕਾਰਨ ਹਸਪਤਾਲਾਂ 'ਚ ਦਾਖਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਖਤਰੇ 'ਚ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦੁਆਰਾ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਸੁਪਰਬੱਗਸ (ਕਲੇਬਸੀਏਲਾ ਨਿਮੋਨੀਆ ਤੇ ਐਸਚੇਰੀਚੀਆ ਕੋਲੀ) ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਮਜ਼ ਦਿੱਲੀ, ਪੀਜੀਆਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਅਪੋਲੋ ਹਸਪਤਾਲ ਚੇਨਈ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਗੰਗਾਰਾਮ ਹਸਪਤਾਲ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ।
ICMR ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੁਪਰਬਗ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸੈਂਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਤੇ ਹੋਰ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਬਾਹਰੀ ਰੋਗੀ ਵਿਭਾਗਾਂ (OPD), ਵਾਰਡਾਂ ਤੇ ICUs ਤੋਂ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਖੁਲਾਸੇ ਨੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਪਰਬੱਗਜ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਸਖਤ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਕੀ ਸੁਪਰਬੱਗ ਕੈਂਸਰ ਜਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ?
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (UNEP) ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੁਪਰਬੱਗ 2050 ਤੱਕ ਕੈਂਸਰ ਜਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਸੁਪਰਬੱਗਜ਼ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਆਰਥਿਕ ਨਤੀਜੇ 2030 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ $3.4 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 24 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਅਤਿ ਗਰੀਬੀ ਵਿੱਚ ਧੱਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਸੁਪਰਬੱਗਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਸੁਪਰਬੱਗ ਕੀ ਹਨ?
ਸੁਪਰਬੱਗ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਵਾਇਰਸ, ਫੰਗੀ ਜਾਂ ਪਰਜੀਵੀ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਸਟ੍ਰੇਨ ਹਨ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਪ੍ਰਤੀ ਰਜਿਸਟੈਂਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੀਟਾਣੂਨਾਸ਼ਕ, ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕਸ ਤੇ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਜੋ ਕੀਟਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਹਰ ਥਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਟੂਥਪੇਸਟ ਤੇ ਸ਼ੈਂਪੂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਤੇ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਤੱਕ।
ਸੁਪਰਬੱਗ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਰੂਪ
ਉਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਸਾਧਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰੋਗਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ (AMR) ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੈ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ, ਜੋ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਸਟ੍ਰੇਨ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੂਜਾ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਲ ਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਡਾਕਟਰੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦਾ ਢੁਕਵਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਜੋ ਰੋਧਕ ਸੁਪਰਬੱਗ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। AMR ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਵਰਤਾਰਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਨੂੰ 'ਜੈਨੇਟਿਕ ਪੂੰਜੀਵਾਦ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਵਾਈਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।