ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਰਾਂ ਲਈ ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ (ਡੀਏ DA) ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤੇ ਦੀ ਦਰ 17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਡੇਢ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ 1.1 ਕਰੋੜ ਦੇ ਕਰੀਬ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਡੀਏ ਤੇ ਡੀਆਰ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਸਰਕਾਰੀ ਖਜ਼ਾਨੇ 'ਤੇ 34,401 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧੂ ਬੋਝ ਪਾਏਗਾ।


ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਕਾਇਆ ਵੀ ਮਿਲੇਗਾ?


ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਡੇਢ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਡੀਏ ਤੇ ਡੀਆਰ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਵਾਧੂ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਦੇ ਬਕਾਏ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਬਕਾਏ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਣਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 1 ਜਨਵਰੀ, 2020 ਤੋਂ 30 ਜੂਨ 2021 ਤੱਕ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਡੀਏ ਦਾ ਬਕਾਇਆ ਜੋ ਰੋਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।


1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਡੀਏ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋੜ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰੇ ਜੈਦੀਪ ਭੱਟਨਗਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ 1 ਜੁਲਾਈ 2021 ਤੋਂ ਡੀਏ ਅਤੇ ਡੀਆਰ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਬਹਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧੇਗਾ। ਭਾਵ, ਪਹਿਲੀ ਬੇਸਿਕ ਪੇਅ 'ਤੇ 17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਵਾਧਾ ਦਰ ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਹੁਣ ਮੁੱਢਲੀ ਤਨਖਾਹ ਦਾ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਡੀਏ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।


ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਨੁਕਤਿਆਂ ਤੋਂ ਸਮਝੋ ਡੀਏ ਤੇ ਤਨਖਾਹ ਦੀ ਕੈਲਕੁਲੇਸ਼ਨ



  • 7 ਵੇਂ ਤਨਖਾਹ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਡੀਏ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਡੀਏ ਤੇ ਡੀਆਰ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਸਨ - 1 ਜਨਵਰੀ, 2020 ਨੂੰ 4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, 1 ਜੁਲਾਈ, 2020 ਨੂੰ 3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 1 ਜਨਵਰੀ, 2021 ਨੂੰ 4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ। ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਡੀ.ਏ. ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਬਹਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

  • ਡੀਏ ਅਰਥਾਤ ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ (Deerness Allowance) ਕੇਂਦਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਰਾਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਦਿਆਂ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਜਨਵਰੀ ਤੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ ਸਾਲ ਵਿਚ ਦੋ ਵਾਰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੇ ਡੀਏ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤੇ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਸ਼ਹਿਰੀ, ਅਰਧ-ਸ਼ਹਿਰੀ ਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀ ਹੈ।

  • 30 ਜੂਨ, 2021 ਤੱਕ, ਕੇਂਦਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ 17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਕੁਲ ਡੀਏ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਜੇ ਕੇਂਦਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 18000 ਰੁਪਏ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧੇਗੀ, ਭਾਵ 5040 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

  • ਸਰਕਾਰ 1 ਜਨਵਰੀ 2020 ਤੋਂ 30 ਜੂਨ 2021 ਦਰਮਿਆਨ ਡੀਏ ਦਾ ਬਕਾਇਆ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗੀ। ਵਧੇ ਹੋਏ ਡੀਏ ਨੂੰ 1 ਜੁਲਾਈ 2021 ਤੋਂ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

  • ਡੀਏ ਤੇ ਡੀਏ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਅੱਧ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਰੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਵਿਚ 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਇਹੋ 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਡੀਏ ਅਤੇ ਡੀਆਰ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। 1 ਜਨਵਰੀ 2020 ਤੋਂ 30 ਜੂਨ 2021 ਤੱਕ ਦਾ ਡੀਏ ਅਤੇ ਡੀਆਰ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ 17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ 'ਤੇ ਇਕਸਾਰ ਰਹੇਗਾ।


ਕਿੰਨੀ ਵਧੇਗੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਾਸਿਕ ਤਨਖਾਹ


ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੇਂਦਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਭੱਤਾ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਤਨਖਾਹ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹੈ, ਤਾਂ 17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ, ਡੀਏ ਨੂੰ 3400 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।


ਹੁਣ ਇਹ ਡੀਏ ਵਧ ਕੇ 5600 ਰੁਪਏ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਵ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਵਿਚ 2200 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜੇ ਮੁਢਲੀ ਤਨਖਾਹ 50,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਡੀਏ 8500 ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 14,000 ਰੁਪਏ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਵ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ 5500 ਰੁਪਏ ਹੋਰ ਮਿਲਣਗੇ। ਇਹ ਗਣਨਾ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗੀ।