ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਕੁੱਲ 44 ਕਰੋੜ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨ-ਧਨ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 13 ਕਰੋੜ ਖਾਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਖਾਤਿਆਂ ਦਾ ਡਾਟਾ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਐਕਟਿਵ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਉਪਰਾਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਤਾ ਗਲਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਨ ਧਨ ਖਾਤੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਖਾਤੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਕਈ ਜਨ ਧਨ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਰਾਹੀਂ ਬੰਦ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਤੇ ਚਾਲੂ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਇਸ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਬੰਦ ਪਏ ਜਨ ਧਨ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਦੇ ਪਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਵੀ ਭੇਜੇ ਹਨ।
ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੱਤਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਖਾਤਾਧਾਰਕ ਹੁਣ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਪਤਿਆਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕੁੱਲ 44 ਕਰੋੜ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚੋਂ 20 ਫੀਸਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਡੈੱਡ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਬੰਦ ਐਲਾਨਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਿਹੜੇ ਵੀ ਜਨ ਧਨ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 70 ਫੀਸਦੀ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਰਗਰਮ ਖਾਤੇ ਵੀ ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਸਿਰਦਰਦੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।
ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਪਾਵੇਗੀ
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਬੰਧਤ ਜਨ-ਧਨ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਖਾਤੇ ਚਾਲੂ ਨਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਪਾ ਦੇਵੇਗੀ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਨੇ ਡੀ. ਇਹਨਾਂ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਜਨ-ਧਨ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਸਬੰਧੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚੋਂ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਰਕਮ ਕੱਟ ਲਈ ਗਈ ਜੇਕਰ ਰਕਮ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਤਾਧਾਰਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਤਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਏ।