Sudan Conflict: ਸੰਘਰਸ਼ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਸੂਡਾਨ 'ਚ ਫੌਜ ਅਤੇ ਨੀਮ ਫੌਜੀ ਬਲਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।


ਸੁਡਾਨ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ (SAF) ਅਤੇ ਅਰਧ ਸੈਨਿਕ ਸਮੂਹ ਰੈਪਿਡ ਸਪੋਰਟ ਫੋਰਸਿਜ਼ (RSF) ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ 72 ਘੰਟੇ ਦੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਲੜਾਈ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਅਲਜਜ਼ੀਰਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਐਤਵਾਰ (23 ਅਪ੍ਰੈਲ) ਨੂੰ ਲੜਾਈ ਕਾਰਨ ਪੂਰੇ ਸੂਡਾਨ 'ਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੱਪ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।


ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦ ਕਿਉਂ ਹੈ?


ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਹੀਨੇ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸੂਡਾਨ 'ਚ ਫੌਜ ਅਤੇ ਅਰਧ ਸੈਨਿਕ ਰੈਪਿਡ ਸਪੋਰਟ ਫੋਰਸ ਵਿਚਾਲੇ ਟਕਰਾਅ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਅਬਦੇਲ ਫਤਾਹ ਅਲ-ਬੁਰਹਾਨ ਅਤੇ ਆਰਐਸਐਫ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਮੁਹੰਮਦ ਹਮਦਾਨ ਡਗਲੋ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।


ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ - ਫੌਜ ਅਤੇ ਆਰਐਸਐਫ - ਵਿਚਕਾਰ ਝੜਪਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਫੌਜ ਅਤੇ ਆਰਐਸਐਫ ਦੋਵੇਂ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2021 ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲੀ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਰਐਸਐਫ ਦੇ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਏਕੀਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਣਾਅ ਵਧਿਆ ਹੈ।


ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕੀਕਰਨ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਣ ਸੈਨਾ ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਲਈ ਸੱਤਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੜਾਈ ਰਾਜਧਾਨੀ ਖਾਰਤੂਮ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 185 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।


ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੂਡਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਸੀ


ਸੂਡਾਨ 'ਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਉੱਥੋਂ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ (22 ਅਪ੍ਰੈਲ) ਨੂੰ ਸੁਡਾਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਸਮੇਤ 13 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।


ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਮੁਤਾਬਕ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਕੇ ਜੇਦਾਹ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਜੇਦਾਹ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਸਾਊਦੀ ਦੇ 91 ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 66 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਵੀ ਉਥੋਂ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੂਡਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਨਿਕਾਸੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਉੱਥੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ।