ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਸੋਜ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰੋ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼...ਲੀਵਰ ਦੇ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਵੱਲ ਸੰਕੇਤ!

ਲਿਵਰ ਸਰੀਰ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹੈ ਜੋ ਪਚਾਉਣ ਅਤੇ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਗਲਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਬਦਲਦੀ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਕਾਰਨ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ...

( Image Source : Freepik )

ਲਿਵਰ ਸਰੀਰ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹੈ ਜੋ ਪਚਾਉਣ ਅਤੇ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਗਲਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਬਦਲਦੀ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਕਾਰਨ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕੇਤ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ (Pedal Edema) ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਲਿਵਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਿਵਰ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਕੇ ਪੈਰਾਂ ਅਤੇ ਗਿੱਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਇਸਨੂੰ ਥਕਾਵਟ ਸਮਝ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਲਿਵਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹਾਲਤ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੈਪੈਟਿਕ ਸਟੀਐਟੋਸਿਸ (Hepatic Steatosis) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿਵਰ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਚਰਬੀ ਹੋਣਾ ਸਧਾਰਣ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਇਹ ਅਸਧਾਰਣ ਤੌਰ ਤੇ ਵੱਧ ਜਾਏ ਤਾਂ ਲਿਵਰ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।

ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ: ਮੋਟਾਪਾ, ਡਾਇਬਟੀਜ਼ (ਸ਼ੂਗਰ), ਗਲਤ ਖੁਰਾਕ, ਵੱਧ ਤੇਲ ਅਤੇ ਘਿਓ ਦਾ ਸੇਵਨ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਦੀ ਘਾਟ। ਜੇ ਇਸ ਦੀ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਿਵਰ ਸਰੋਸਿਸ ਜਾਂ ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਤੱਕ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਪੈਡਲ ਐਡਿਮਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਸਾਨੀ ਪਛਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੈਰਾਂ ਜਾਂ ਗਿੱਟਿਆਂ ‘ਤੇ ਉਂਗਲੀ ਨਾਲ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟ ਦਬਾਓ। ਜੇ ਦਬਾਓ ਹਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਗੱਡਾ (pit) ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ Pitting Edema ਹੈ। ਇਹ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਾਹਿਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ‘ਚ ਪਛਾਣ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਲਿਵਰ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ ਸੁਧਾਰਨੀ, ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ, ਭਾਰ ਕੰਟਰੋਲ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਤੇ ਜੰਕ ਫੂਡ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਸੋਜ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਹਲਕਾ ਨਾ ਲਵੋ। ਇਹ ਲਿਵਰ ਦੀ ਖਰਾਬੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਠੀਕ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਲਿਵਰ ਦੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।