April Fool’s Day 2023 History: ਮੂਰਖ ਦਿਵਸ ਯਾਨੀ 'ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ' ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ, ਨਜ਼ਦੀਕੀਆਂ ਜਾਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਬਣਾ ਕੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ਾਕ ਜਾਂ ਮਜ਼ਾਕ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਦਿਨ ਸਿਰਫ਼ ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। 'ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ' (1 ਅਪ੍ਰੈਲ) ਮਨਾਉਣ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ...
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਠੋਸ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਨੁਸਾਰ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1381 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜਾ ਰਿਚਰਡ ਜਿੱਤ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬੋਹੇਮੀਆ ਦੀ ਰਾਣੀ ਐਨੀ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ 32 ਮਾਰਚ, 1381 ਨੂੰ ਮੰਗਣੀ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁੜਮਾਈ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਸੁਣ ਕੇ ਜਨਤਾ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਈ ਪਰ 31 ਮਾਰਚ 1381 ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਮਝ ਲਿਆ ਕਿ 32 ਮਾਰਚ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਸਮਝ ਗਏ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ 32 ਮਾਰਚ ਯਾਨੀ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਦਿਵਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 1392 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸੇ ਲਈ 'ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ' ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਕੁਝ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਪੋਪ ਗ੍ਰੈਗਰੀ 13 ਨੇ ਨਵਾਂ ਕੈਲੰਡਰ ਅਪਣਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ 1 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਤਾਂ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੀ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਮਨਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਸਮਝ ਕੇ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ?
ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੈਨੇਡਾ, ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਲੋਕ ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਅਤੇ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦੇ ਹਨ।