Agriculture Land : ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ 142 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਲਈ ਖੇਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਸ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉਂਝ, ਭਾਰਤ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਟਾਪ-5 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੇਤੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਾਪ-5 'ਚ ਅਮਰੀਕਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਰੂਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ 60 ਸਾਲਾਂ (1961-2021) ਦੌਰਾਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 1961 ਵਿੱਚ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਲਗਭਗ 58.8 ਫੀਸਦੀ ਸੀ,

ਜੋ ਹੁਣ 60 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਚੰਗੀ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 55.5 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿਚ 28 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਅਰਜਨਟੀਨਾ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਚੀਨ 'ਚ ਕਰੀਬ 52 ਲੱਖ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 4.78 ਕਰੋੜ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦਾ ਬੁਰੂੰਡੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਮਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੁੱਲ ਰਕਬੇ ਦਾ 81.9 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਖੇਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਰਵਾਂਡਾ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਉਰੂਗਵੇ ਅਤੇ ਲੇਸੋਥੋ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਲਗਭਗ 58 ਫੀਸਦੀ ਹੈ।

ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਖੇਤੀ ਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਵੈਟੀਕਨ ਸਿਟੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਏਜੰਸੀ ਫੂਡ ਐਂਡ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (FAO) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1961 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਤੱਕ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਆਲਮੀ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਜੰਗਲਾਂ ਦਾ ਮੁੜ ਉੱਗਣਾ, ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਕਟੌਤੀ ਅਤੇ ਮਾਰੂਥਲ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਖੇਤੀ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਨੂੰ ਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।