ਭਾਰਤ ਨੇ ਛੇ ਦੁਰਲੱਭ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਅੱਠ ਦਵਾਈਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ (Indian drug companies) 'ਤੇ ਸਾਲਾਨਾ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ।

ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਲਾਜ ਦਾ ਖਰਚਾ ਕਰੋੜਾਂ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਡਾ: ਮਨਸੁਖ ਮਾਂਡਵੀਆ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰ (ਸਿਹਤ) ਡਾ. ਵੀਕੇ ਪਾਲ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 13 ਆਮ ਦੁਰਲੱਭ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਛੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਅੱਠ ਦਵਾਈਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਚਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਉਤਾਰੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਚਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਤਿਆਰ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮਾਂਡਵੀਆ ਅਤੇ ਪਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਟਾਈਰੋਸਿਨਮੀਆ ਟਾਈਪ-1 ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੈਪਸੂਲ ਨਿਟੀਸੀਨੋਨ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰਚਾ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਲਗਭਗ 2.2 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਜੇਨੇਰਾ ਫਾਰਮਾ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਜੈਨਰਿਕ ਸੰਸਕਰਣ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰਚਾ ਮਹਿਜ਼ 2.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ 100 ਗੁਣਾ ਘਟ ਗਿਆ। ਇਕ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀ ਅਕਮਸ ਫਾਰਮਾ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਏਲੀਗਲੁਸਟੈਟ, ਮੈਟਾਬੋਲਿਕ ਗੌਚਰ ਰੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਦਵਾਈ, ਵੀ ਜੇਨੇਰਾ ਫਾਰਮਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਐਮਐਸਐਨ ਫਾਰਮਾ ਅਤੇ ਅਕਮਸ ਇਸ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਇਸ ਕਾਰਨ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 60 ਗੁਣਾ ਘੱਟ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਜ 'ਤੇ 1.8 ਤੋਂ 3.6 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਘਟ ਕੇ ਸਿਰਫ 3.6 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ।

ਲੌਰਸ ਲੈਬ ਅਤੇ ਐਮਐਸਐਨ ਫਾਰਮਾ ਦੁਆਰਾ ਦੁਰਲੱਭ hereditary disorders ਵਿਲਸਨ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਲਈ ਟ੍ਰਾਈਨਟਾਈਨ, ਇੱਕ ਦਵਾਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦੋ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰਚਾ 2.2 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇਹ ਹੁਣ ਘਟ ਕੇ 2.2 ਲੱਖ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ।

ਚੌਥੀ ਦਵਾਈ ਕੈਨਾਬਿਡੀਓਲ ਹੈ ਜੋ ਲੈਨੋਕਸ ਗੈਸਟ੍ਰੋਪਰੇਸਿਸ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਰਗੀ ਵਰਗੀ ਗੰਭੀਰ ਦੌਰੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਦਰਾਮਦ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰਚਾ 7 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 34 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਬਣਨ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ 1 ਤੋਂ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਵੇਗੀ।

ਚਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣਗੀਆਂ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਸੈਪ੍ਰੋਪਟੇਰਿਨ, ਫਿਨਾਈਲਕੇਟੋਨੂਰੀਆ ਰੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਦਵਾਈ, ਸੋਡੀਅਮ ਫਿਨਾਇਲਬਿਊਟਾਇਰੇਟ ਅਤੇ ਕਾਰਗਲੂਮਿਕ ਐਸਿਡ, ਹਾਈਪਰਮੋਨੀਮੀਆ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਗੌਚਰ ਰੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦਵਾਈ ਮਿਗਲੁਸਟੈਟ।

ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਬਲਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤੀਆਂ ਐੱਚਆਈਵੀ ਦਵਾਈਆਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੁਣ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਹੀ ਦੁਰਲਭ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਸਤੀ ਦਵਾਈ ਵੀ ਬਣੇਗੀ।