ਇੰਟਰਨੈਟ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਆਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਤੇਜ਼ੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪੂੰਜੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨਿਯਾਮਕ SEBI ਨੇ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਨਿਵੇਸ਼ਕ, ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਅਕਸਰ UPI ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, SEBI ਨੇ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਦਮ ਉਠਾਏ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਪੈਸਾ ਸੀਧਾ SEBI ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰ ਅਧਿਕ੍ਰਤ ਬਰੋਕਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਤੱਕ ਹੀ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇਗਾ।
@valid UPI ਹੈਂਡਲ ਅਤੇ ਸੇਬੀ ਚੈਕ ਕੀ ਹੈ?
@valid UPI ਹੈਂਡਲ ਸੇਬੀ (SEBI) ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਜਿਸਟਰ ਬ੍ਰੋਕਰਾਂ ਅਤੇ ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ UPI ID ਸਿਸਟਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਰ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ UPI ID ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਸ ID ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਖਾਸੀਅਤਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ-
ID ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ @valid ਨਾਲ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਏਗੀ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਸੇਬੀ ਵੱਲੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ।
ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ:
ਬ੍ਰੋਕਰਾਂ ਲਈ brk
ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡ ਲਈ mf
ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ: ਕਿਸੇ ਬ੍ਰੋਕਰ ਦੀ ID ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ: xyz.brk@validsbi
ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡ ਦੀ ID ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ: xyz.mf@validsbi
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਾ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਉਹ ਜਿਸ UPI ID ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਸੇਬੀ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਸੇਬੀ ਚੈਕ ਟੂਲ
ਸੇਬੀ ਚੈਕ ਟੂਲ ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਪੈਸਾ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੇਬੀ ਦੇ ਸਾਰਥੀ ਐਪ ਜਾਂ ਸੇਬੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਬ੍ਰੋਕਰ ਦੀ UPI ID ਚੈੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ UPI ID ਲਈ ਬ੍ਰੋਕਰ ਦਾ @valid UPI ID ਜਾਂ ਅਕਾਊਂਟ ਨੰਬਰ ਅਤੇ IFSC ਕੋਡ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੇਬੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਧੋਖਾਧੜੀ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਠਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸੇਬੀ ਨੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯੂਜ਼ਰ-ਫਰੈਂਡਲੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਫੀਚਰ ਵੀ ਜੋੜੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਕੰਫਰਮੇਸ਼ਨ ਫੀਚਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਸੇਬੀ ਅਧਿਕ੍ਰਤ ਬ੍ਰੋਕਰ ਜਾਂ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ @valid UPI ID 'ਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੋਗੇ, ਤਾਂ ਭੁਗਤਾਨ ਸਕ੍ਰੀਨ ਤੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਐਂਗਲ ਵਿੱਚ ਥੰਬਸ-ਅੱਪ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ।