Post Office Schemes: ਸਰਕਾਰ ਡਾਕਘਰ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਬੱਚਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੀਮਾਂ ਵਿੱਚ PPF, ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ PPF ਖਾਤੇ ਹੋਣ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਨਵੇਂ ਬਦਲਾਅ 1 ਅਕਤੂਬਰ, 2024 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਖਾਤਾ ਅਨਿਯਮਿਤ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਾਲਣਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਖਾਤਾ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਲਈ ਛੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਨਿਯਮਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਚਤ ਯੋਜਨਾ ਖਾਤਿਆਂ (NCS), ਇੱਕ ਨਾਬਾਲਗ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ PPF ਖਾਤੇ, ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ PPF ਖਾਤੇ ਅਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
PPF ਖਾਤਾ (PPF Account Interest Rate)
ਮਲਟੀਪਲ ਖਾਤੇ: ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਵਿਆਜ ਕੇਵਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਖਾਤੇ 'ਤੇ ਹੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਹਰ ਸਾਲ ਲਈ ਲਾਗੂ ਅਧਿਕਤਮ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਵੇ।
-ਦੂਜੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਬਕਾਇਆ ਪਹਿਲੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਖਾਤਾ ਹਰ ਸਾਲ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਧਿਕਤਮ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਰਹੇ।
- ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਖਾਤੇ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਵਿਆਜ ਦਰ ਉਪਲਬਧ ਰਹੇਗੀ। ਦੂਜੇ ਖਾਤੇ (ਜੇ ਕੋਈ ਹੈ) ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਬਕਾਇਆ ਜ਼ੀਰੋ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿਆਜ ਦਰ ਨਾਲ ਵਾਪਸ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
-ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਖਾਤੇ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਿੱਥੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਬੰਧਤ ਖਾਤਾ (ਡਾਕਘਰ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਖਾਤਾ) ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੀਜਾ ਖਾਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਵਿਆਜ ਜ਼ੀਰੋ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਨਾਬਾਲਗ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਖਾਤਾ
ਬੱਚਿਆਂ ਜਾਂ ਨਾਬਾਲਗਾਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਅਨਿਯਮਿਤ PPF ਖਾਤੇ ਡਾਕਘਰ ਬਚਤ ਖਾਤੇ ਦੀ ਆਮ ਵਿਆਜ ਦਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਬਹੁਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਲੈਂਦੇ। ਬਾਲਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੀਪੀਐਫ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਦਰ ਮਿਲੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ 7.1% ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਬਚਤ ਖਾਤੇ 'ਤੇ ਸਿਰਫ 4% ਵਿਆਜ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਖਾਤਾ (Sukanya Samriddhi Account)
- ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ (ਜੋ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਨਹੀਂ ਹਨ) ਦੁਆਰਾ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਖਾਤੇ ਦੀ ਕਸਟਡੀ ਬੱਚੇ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਜੇਕਰ ਇੱਕੋ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਹਨ ਤਾਂ ਅਨਿਯਮਿਤ ਖਾਤਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਨਿਯਮਿਤ ਖਾਤੇ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸਾਲਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਰਕਮ ਜਮ੍ਹਾ ਨਾ ਕਰਨਾ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਚਤ ਖਾਤਾ
- NCS ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਤਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਲਈ ਨਿਯਮ ਬਦਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ 1990 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਦੋ ਖਾਤੇ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਾਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
- ਇਸ ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਲਈ 0.20% ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਸੇਵਿੰਗ ਅਕਾਉਂਟ ਵਿਆਜ ਵੀ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ 'ਤੇ ਸਿਰਫ ਸਾਧਾਰਨ ਵਿਆਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
- ਤੀਜੇ ਖਾਤੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵਿਆਜ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੂਲ ਰਕਮ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਡਾਕਘਰਾਂ ਲਈ ਹਦਾਇਤਾਂ
ਸਾਰੇ ਡਾਕਘਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਅੱਪਡੇਟ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਖਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣੀ ਹੋਵੇਗੀ।