Indian Railway: ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਸ਼ਾਲੀਮਾਰ-ਚੇਨਈ ਕੋਰੋਮੰਡਲ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਰੇਲਗੱਡੀ ਅਤੇ ਬੇਂਗਲੁਰੂ-ਹਾਵੜਾ ਸੁਪਰਫਾਸਟ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਬਾਲਾਸੋਰ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਦੋ ਪੈਸੰਜਰ ਟਰੇਨਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਾਲ ਗੱਡੀ ਦੀ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਟੱਕਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਓਡੀਸ਼ਾ ‘ਚ ਹੋਏ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸੇ ‘ਚ 260 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 900 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਸਬਕ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਨਵੀਂ ਸਹੂਲਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਦੇ ਹੀ ਬੀਮਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸ ਦਾ ਖਰਚਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।
ਦਰਅਸਲ, ਟਰੇਨਾਂ ‘ਚ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੈਵਲ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਯਾਤਰੀ ਸਿਰਫ਼ 35 ਪੈਸੇ ਦੇ ਕੇ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਵਿਕਲਪਿਕ ਸੀ। ਪਰ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਵ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ IRCTC ਤੋਂ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਮਿਲੇਗਾ।
35 ਪੈਸੇ ਲਈ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਵਰਇਸ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਰੇਲਵੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੁਰਘਟਨਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸਿਰਫ 35 ਪੈਸੇ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਨਿੱਜੀ ਦੁਰਘਟਨਾ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਵਿਕਲਪਿਕ ਸੀ। ਯਾਤਰੀ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਹੁਣ ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹੁਣ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁਣਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਟਿਕਟ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਆਪਣੇ ਆਪ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਾਲਾਸੋਰ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਚੁਣਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਵੱਡਾ ਕਵਰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਗਏ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਹੁਣ ਇਸ ਸੁਵਿਧਾ ਨੂੰ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਬੀਮੇ ਦਾ ਦਾਅਵਾ?ਰੇਲ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਵਾਪਰਨ ਦੇ 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਯਾਤਰੀ ਬੀਮੇ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। IRCTC ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਲਈ, ਯਾਤਰੀ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਦਫਤਰ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਮੇ ਲਈ ਦਾਅਵਾ ਦਾਇਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੀਮਾ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨਾਮ ਜਰੂਰ ਭਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਅਣਸੁਖਾਵੀਂ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰਨ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿੱਕਤ ਨਾ ਆਵੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਦੁਰਘਟਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਰਕਮ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।