Fintech Company Shutdown: ZestMoney, ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ 450 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਛੂਹ ਗਿਆ ਸੀ, ਬੰਦ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਕੀ 150 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲੱਭਣ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਸਫਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ 31 ਦਸੰਬਰ ਸਾਡਾ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਟਾਰਟਅਪ ਨੇ 'ਹੁਣੇ ਖਰੀਦੋ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੋ' ਦੀ ਨੀਤੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੋਨਾ ਕੈਪੀਟਲ, ਓਮੀਡੀਅਰ ਨੈੱਟਵਰਕ ਇੰਡੀਆ, ਫਲੋਰਿਸ਼ ਵੈਂਚਰਸ, ਜ਼ਿਪ ਅਤੇ ਸਕਾਰਲੇਟ ਕੈਪੀਟਲ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।


ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ


ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਟਾਊਨ ਹਾਲ ਵਿਚ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅਸੀਂ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਾਂ। ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਟੀਮ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਕੰਪਨੀ ਆਪਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ।


ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਨੇ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਸਤੀਫਾ 


ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਲੀਜ਼ੀ ਚੈਪਮੈਨ, ਪ੍ਰਿਆ ਸ਼ਰਮਾ ਅਤੇ ਆਸ਼ੀਸ਼ ਅਨੰਤਰਾਮਨ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ। PhonePe ਨਾਲ ਐਕਵਾਇਰ ਵਾਰਤਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ 'ਤੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਬੱਦਲ ਮੰਡਰਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ZestMoney 2.0 (Gemo 2.0) ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ, ਉਹ ਵੀ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਸਟਾਰਟਅੱਪ 2016 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ 1.7 ਕਰੋੜ ਗਾਹਕ ਸਨ। ਕੰਪਨੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 400 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਵੰਡਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ 27 ਰਿਣਦਾਤਾ ਸਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਕੰਪਨੀ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਅਤੇ 75 ਹਜ਼ਾਰ ਆਫਲਾਈਨ ਸਟੋਰਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।


ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਕਾਰਨ ਟੁੱਟ ਗਈ ਕੰਪਨੀ


ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਜੂਨ 2022 ਵਿੱਚ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ NBFCs ਅਤੇ fintech ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਾਲਿਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਪੇਡ ਕਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਖਰੀਦੋ, ਪੇਅ ਸੈਗਮੈਂਟ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਸੇਜਲ ਨੇ ਵੀ ਇੱਥੋਂ ਆਪਣਾ ਸੰਚਾਲਨ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, PayU ਨੇ ਆਪਣੀ LazyCard ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।


PhonePe ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਮਰ ਤੋੜ 


ਵਾਲਮਾਰਟ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ PhonePe ਨੇ ਨਵੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ZestMoney ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। PhonePe ਇਸਦੇ ਲਈ 20 ਤੋਂ 30 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਪਰ, ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ. ਇਸ ਨਾਲ ZestMoney ਦਾ ਅੰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ 20 ਫੀਸਦੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈ PhonePe 'ਤੇ ਗਏ ਸਨ। PhonePe ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਇਸ ਡੀਲ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।