Manipur Violence: ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਹਿੰਸਕ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸੇਵਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਯਾਨੀ 2023 ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਰਾਬ ਸਾਲ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤੀ ਬਿਹਤਰ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ-Chandigarh Bomb Blast: ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਹੈਪੀ ਪਸ਼ੀਆ ਨੇ ਲਈ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ, ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਸੀ ਸਾਬਕਾ SP, 1986 ਦੇ ਨਕੋਦਰ ਕਾਂਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਤਾਰ, ਜਾਣੋ ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 39 ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 283 ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਰਿਹਾ। ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਵਿਘਨ ਦੇ ਇਹ ਅੰਕੜੇ Access Now ਤੇ #KeepItOn ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸੁੰਗੜਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਤੇ ਵਧਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ 2016 ਵਿੱਚ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2022 ਵਿੱਚ 49 ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 2023 ਵਿੱਚ 17 ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਣੀਪੁਰ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ?
ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਾਲ 2023 'ਚ ਸੂਬੇ 'ਚ 3 ਮਈ, 25 ਜੁਲਾਈ, 23 ਸਤੰਬਰ, 26 ਸਤੰਬਰ, 10 ਨਵੰਬਰ, 19 ਨਵੰਬਰ, 2 ਦਸੰਬਰ ਅਤੇ 18 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਸਾਲ ਯਾਨੀ 2024 'ਚ 16 ਫਰਵਰੀ, 24 ਫਰਵਰੀ ਅਤੇ 10 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਮਣੀਪੁਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਵੀ ਵਿਘਨ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੰਟਰਨੈਟ ਵਿਘਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਭਾਰਤ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈਟ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਇਆ ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 32 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਈ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਦਰਮਿਆਨ 212 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੰਜ ਦਿਨ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਬੰਦਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2022 ਵਿੱਚ 15% ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2023 ਵਿੱਚ 41% ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 59% ਬੰਦ ਨੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ, ਉਹ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਲਗਭਗ 96% ਇੰਟਰਨੈਟ ਉਪਭੋਗਤਾ ਵਾਇਰਲੈੱਸ ਸੇਵਾਵਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ?
ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 7 ਵਾਰ, ਫਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ 16 ਵਾਰ, ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ 34 ਵਾਰ, ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ 6 ਵਾਰ, ਯੁੱਧਗ੍ਰਸਤ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ 8 ਵਾਰ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ 37 ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 59 ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਭਾਰਤ 'ਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ।