Manikarnika Ghat: ਜਦੋਂ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਰਸਮਾਂ ਨਾਲ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ, ਕੁਝ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵੱਡੇ ਪਰ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਚਿਤਾ ਹਰ ਵੇਲੇ ਬਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਦੀ ਕਹਾਣੀ।
ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ
ਬਨਾਰਸ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਾਸ਼ੀ ਤੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਗਭਗ 5000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਕੁਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ 3000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 84 ਘਾਟ ਹਨ ਜਿਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਘਾਟ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਹੈ।
ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਆਤਮਾ ਮੁਕਤੀ ਪਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਤੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਅੰਤਿਮ ਪਲਾਂ ਲਈ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਹਰ ਵੇਲੇ ਬਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਚਿਖਾ
ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਅਜਿਹਾ ਘਾਟ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਚਿਤਾ ਹਰ ਵੇਲੇ ਬਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਵਿੱਚ 24 ਘੰਟੇ ਚਿਤਾ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਬਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ 'ਤੇ ਚਿਤਾ ਨੂੰ ਹਰ ਸਮੇਂ ਜਲਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ। ਇੱਕ ਮਿਥਿਹਾਸਿਕ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਥੇ ਦੀ ਅੱਗ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬੁਝੇਗੀ।
ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਜੀ ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਨ ਦੀ ਵਾਲ਼ੀ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਤਲਾਬ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਉਸ ਮੁੰਦਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਤਨ ਵੀ ਸੀ। ਇਸ ਮੁੰਦਰਾ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜੇ ਮੇਰਾ ਰਤਨ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਸਥਾਨ ਸਦਾ ਸੜਦਾ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚਿਖਾ ਹਰ ਸਮੇਂ ਬਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦਾ ਨਾਂ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਪਿਆ।