ਤੁਸੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਮੇਤ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈ ਡੇ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਅਕਸਰ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਸੌਖੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈ ਡੇ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਰਕਾਰੀ ਹੁਕਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਡਰਾਈ ਡੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਜਿਸ ਦਿਨ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਬੰਦ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਡਰਾਈ ਡੇ ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ ਹੈ?
ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈ ਡੇ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਜ ਦਾ ਆਬਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਉਸ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ, ਡਰਾਈ ਡੇ 2 ਅਕਤੂਬਰ, 15 ਅਗਸਤ ਅਤੇ 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਰ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਦਿਨ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢਾਂ 'ਤੇ ਬੰਦ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਾਬ ਸਬੰਧੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਆਬਕਾਰੀ ਨੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਡਰਾਈ ਡੇ ਦੀ ਮਿਤੀ ਉਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਦੋਂ ਸੂਬੇ 'ਚ ਚੋਣਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਵੋਟਿੰਗ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ 'ਚ ਵੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈ ਡੇਅ ਐਲਾਨਣ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਡ੍ਰਾਈ ਡੇਅ ਅਕਸਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੌਮੀ ਤਿਉਹਾਰਾਂ 'ਤੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ, ਸ਼ਹੀਦਾਂ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਲਈ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਧਾਰਮਿਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਵਾਰ ਅਮਨ-ਕਾਨੂੰਨ ਕਾਰਨ ਸ਼ਹਿਰ ਜਾਂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈ ਡੇ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈ ਡੇ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨੋ ਅਲਕੋਹਲ ਡੇ ਨੂੰ ਡ੍ਰਾਈ ਡੇ ਕਹਿਣ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਸੁੱਕਾ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ, ਜੂਸ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਰਾਬ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਸੁੱਕ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਰਾਬ ਨਹੀਂ ਪੀ ਸਕਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 1926 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਆਬਕਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈ ਡੇਅ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਇਸਨੂੰ 1950 ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਡਰਾਈ ਡੇ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।