ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ, ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਰੱਖਣਾ ਇੱਕ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਤੇ, ਬਿੱਲੀਆਂ, ਖਰਗੋਸ਼, ਤੋਤੇ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੱਛੀਆਂ ਅਤੇ ਕੱਛੂਏ ਵੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਨਵਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੇ ਚੰਗੇ ਦੋਸਤ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਤਣਾਅ ਘਟਾਉਣ, ਇਕੱਲਤਾ ਦੂਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ? ਜੇਕਰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾ ਵਰਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਗੰਭੀਰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੱਕ ਕਿਹੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਰੇਬੀਜ਼
ਰੇਬੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿੱਲੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੇਬੀਜ਼ ਦੇ ਟੀਕੇ ਲਗਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
Toxoplasmosis
ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਿੱਲੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਬਿੱਲੀਆਂ ਦੇ ਮਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਇੱਕ ਪਰਜੀਵੀ ਟੌਕਸੋਪਲਾਜ਼ਮਾ ਗੋਂਡੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਣਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਦਾਦ (RingWorm)
ਦਾਦ ਇੱਕ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਕੁੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿੱਲੀਆਂ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਗੋਲ ਲਾਲ ਧੱਫੜ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੁਜਲੀ ਅਤੇ ਜਲਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸੈਲਮੋਨੇਲਾ
ਕੱਛੂ, ਪੰਛੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਬਿੱਲੀਆਂ ਵੀ ਸੈਲਮੋਨੇਲਾ ਨਾਮਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਫੈਲਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਦਸਤ, ਬੁਖਾਰ, ਪੇਟ ਦਰਦ ਅਤੇ ਉਲਟੀਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਐਸਕੇਰਿਆਸਿਸ
ਕੁੱਤੇ ਅਤੇ ਬਿੱਲੀਆਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੀੜੇ ਜਾਂ ਪਰਜੀਵੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਡੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਮਲ ਰਾਹੀਂ ਘਰੇਲੂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤੋਤੇ, ਕਬੂਤਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਪੰਛੀ ਹਨ, ਤਾਂ ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਯਾਨੀ ਕਿ ਬਰਡ ਫਲੂ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਹਰ ਸਮੇਂ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦਾ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਬਚਾਅ ਦੇ ਉਪਾਅ
ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਵਾਓ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਮਲ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ।
ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਹੱਥ ਧੋਵੋ।
ਜੇਕਰ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਬਿਮਾਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਲੈ ਜਾਓ।