Health News: ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘਾਤਕ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਇੰਨੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੀ ਰੂਹ ਕੰਬ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਧਦੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਕਾਂ ਕਾਰਨ, ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਵੀ ਇਸਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਭਿਆਨਕ ਅੰਕੜੇ
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ: ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ 1.8 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਹਨ। 2020 ਵਿੱਚ, ਕੁੱਲ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਲਗਭਗ 18% ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਨਵੇਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ: 2020 ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 2.2 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ 2040 ਤੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਕੇ 3.6 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।
ਘੱਟ ਬਚਾਅ ਦਰ: ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚਾਅ ਦਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 15% ਹੀ ਨਿਦਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਪਤਾ ਅਕਸਰ ਉਦੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧ ਗਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਤੱਥ
ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਨਹੀਂ: ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ 85% ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਜੈਨੇਟਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਪੈਸਿਵ ਸਮੋਕਿੰਗ (ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਦਾ ਧੂੰਆਂ), ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਐਸਬੈਸਟਸ ਜਾਂ ਡੀਜ਼ਲ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਵਰਗੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦਾ ਸੰਪਰਕ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹਨ।
ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ: ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 50% ਮਰੀਜ਼ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 70% 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ ਅਤੇ 30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ 100% ਮਰੀਜ਼ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸਨ।
ਦੇਰ ਨਾਲ ਜਾਂਚ: ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਕਸਰ ਕੈਂਸਰ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋਣ ਤੱਕ ਕਾਫ਼ੀ ਫੈਲ ਚੁੱਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ
ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਗਿਣਤੀ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡਣਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ, ਨਿਯਮਤ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਖੰਘ ਜੋ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ, ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਖੰਘ ਨਾਲ ਖੂਨ ਆਉਣਾ) ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 1 ਅਗਸਤ ਨੂੰ "ਵਿਸ਼ਵ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਿਵਸ" ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਸ ਘਾਤਕ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਇਸ "ਸਾਈਲੈਂਟ ਕਿੱਲਰ" ਵਿਰੁੱਧ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਈਏ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਈਏ।