Heart Blockage: ਜਦੋਂ ਦਿਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀਜ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਤਲੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਬਲਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਲਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਦੀ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਲਾਕੇਜ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਖੂਨ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਧਮਨੀਆਂ ਪਤਲੀਆਂ ਜਾਂ ਬਲਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਸ਼ੀਅਨ ਹਾਰਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਇੰਟਰਵੈਂਸ਼ਨਲ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ ਡਾ: ਅਭਿਜੀਤ ਬੋਰਸੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਲਾਕੇਜ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਮਝਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ ਅਪਣਾਏ ਜਾ ਸਕਣ।
ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਕਾਰਨ ਕੋਰੋਨਰੀ ਧਮਨੀਆਂ ਪਤਲੀਆਂ ਜਾਂ ਬਲਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ, ਚਰਬੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਹੋਰ ਪਦਾਰਥ ਕੋਰੋਨਰੀ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੰਗ ਕਰਨ ਨਾਲ ਆਕਸੀਜਨ-ਅਮੀਰ ਖੂਨ ਦਾ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਆਮ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਕੇਤ ਹਨ:
ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੇਚੈਨੀ: ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਲਾਕੇਜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੇਅਰਾਮੀ। ਇਹ ਦਰਦ ਛਾਤੀ ਦੇ ਮੱਧ ਜਾਂ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਦਬਾਅ, ਨਿਚੋੜ, ਜਾਂ ਭਰਪੂਰਤਾ ਵਰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੋਢਿਆਂ, ਗਰਦਨ ਜਾਂ ਜਬਾੜੇ ਤੱਕ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼: ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਉਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਈ ਸਰੀਰਕ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬਿਸਤਰੇ ਵਿੱਚ ਲੇਟਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਛਾਤੀ ਦੇ ਦਰਦ ਨਾਲ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਥਕਾਵਟ : ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਅਚਾਨਕ ਬਹੁਤ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਧਮਣੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਥਕਾਵਟ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰਕ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਸਿਰ ਘੁੰਮਣਾ: ਬੇਹੋਸ਼ੀ, ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ, ਜਾਂ ਹਲਕਾ ਸਿਰ ਘੁੰਮਣਾ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਚਾਨਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਤਲੀ ਜਾਂ ਬਦਹਜ਼ਮੀ: ਕੁਝ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪੇਟ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਮਤਲੀ, ਬਦਹਜ਼ਮੀ, ਜਾਂ ਬੇਅਰਾਮੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਗੈਸਟਰੋਇੰਟੇਸਟਾਈਨਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਗਲਤ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਠੰਡਾ ਪਸੀਨਾ: ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਾਰਨ ਤੋਂ ਠੰਡਾ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ ਦਿਲ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੇਅਰਾਮੀ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਰੀਰ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ: ਛਾਤੀ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਲੋਕ ਸਰੀਰ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਿੱਠ, ਬਾਹਾਂ, ਗਰਦਨ ਜਾਂ ਜਬਾੜੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੇਅਰਾਮੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦੀ ਬਿਮਾਰੀ
ਕੁਝ ਕਾਰਨ ਹਨ ਜੋ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਖਤਰੇ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣ ਨਾਲ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਮਰ: ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ। 45 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ 55 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ: ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸਿਗਰਟ: ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਵੀ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ: ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਬੀਪੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਰਹੋ।
ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ: LDL (ਮਾੜੇ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ) ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰਾਂ ਨਾਲ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਲੇਕ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼: ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਪਲੇਕ ਦੇ ਗਠਨ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਕੇ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ: ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਕਮੀ CAD ਦੇ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ।