Aeroponics Potato Farming in India: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਵੀਆਂ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਬਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਤਕਨੀਕਾਂ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਵਿੱਤੀ ਗ੍ਰਾਂਟ ਨਾਲ, ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਵਾ 'ਚ ਆਲੂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਦੀ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਐਰੋਪੋਨਿਕਸ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਐਰੋਪੋਨਿਕਸ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਕੀ ਹੈ
ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਖਾਦ ਦੀ। ਜ਼ਮੀਨ ਵਾਹੁਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਦੁੱਗਣੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਨਰਸਰੀ ਰਾਹੀਂ ਆਲੂ ਦੇ ਬੂਟੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਪਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਆਲੂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਇੱਕ ਜਾਲੀਦਾਰ ਮੇਜ਼ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਆਲੂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਨਾ ਛੂਹਣ। ਇਸ ਨਾਲ ਆਲੂ ਦਾ ਝਾੜ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਲੂ ਦੇ ਬੀਜ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਖਰਚੇ ਅਤੇ ਆਮਦਨ
ਜਿਹੜੇ ਕਿਸਾਨ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਲੂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ, ਉਹ ਐਰੋਪੋਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਆਲੂ ਉਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚਾ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ ਪਰ ਜੇਕਰ ਆਮਦਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਤੋਂ ਖੇਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਐਰੋਪੋਨਿਕਸ ਆਲੂ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਹਰ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਆਲੂ ਦੀ ਪੱਕੀ ਹੋਈ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਐਰੋਪੋਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਆਲੂ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਖਾਦ, ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਆਲੂ ਉਗਾਉਣ ਦੀ ਕਿਫ਼ਾਇਤੀ ਤਕਨੀਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਆਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਸੜਨ, ਕੀੜੇ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਕੋਈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ।
ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਕਿੱਥੋਂ ਆਈ ਹੈ
ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਦੇ ਕਰਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਆਲੂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਐਰੋਪੋਨਿਕਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਐਰੋਪੋਨਿਕ ਆਲੂ ਫਾਰਮਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੋਵੇਗੀ।