Electoral Donations: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਚੰਦਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੀ ਪਾਰਟੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੰਦਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਫਾਰ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਰਿਫਾਰਮ (ਏਡੀਆਰ) ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ 'ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2021-22 'ਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 351.50 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਰਾਹੀਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਕੁੱਲ ਚੰਦੇ ਦਾ 72.17 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ (ਟੀਆਰਐਸ), ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ (ਐਸਪੀ), ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਅਤੇ ਵਾਈਐਸਆਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਚੰਦਾ ਮਿਲਿਆ।
ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲੋਂ 19 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਚੰਦਾ
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ 'ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ' ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਚੰਦਾ ਦੇਣ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਖਰਚਿਆਂ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ। ਏਡੀਆਰ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਚੋਣ ਟਰੱਸਟ ਤੋਂ 2021-22 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲੋਂ 19 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਚੰਦਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕੁੱਲ ਚੰਦਾ ਦੂਜੀਆਂ 9 ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲੇ ਚੰਦੇ ਨਾਲੋਂ 2.5 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਸੀ
ਏਡੀਆਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਤੋਂ 18.44 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਟੀਆਰਐਸ ਨੂੰ 40 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਸਪਾ ਨੂੰ 27 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਆਪ ਨੂੰ 21.12 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਵਾਈਐਸਆਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 20 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ 7 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਪੰਜਾਬ ਲੋਕ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਗੋਆ ਫਾਰਵਰਡ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਦ੍ਰਵਿੜ ਮੁਨੇਤਰ ਕੜਗਮ (ਡੀਐਮਕੇ) ਨੂੰ 50-50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਹਨ।
ਕਿਸਨੇ ਕਿੰਨਾ ਦਾਨ ਕੀਤਾ?
ਏ.ਡੀ.ਆਰ. ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ਦੌਰਾਨ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ, ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਘਰਾਣਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਕੁੱਲ 487.09 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁੱਲ 487.06 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (99.99 ਫੀਸਦੀ) ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਗਏ ਹਨ। ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ਵਿੱਚ 89 ਕਾਰਪੋਰੇਟ/ਵਪਾਰਕ ਘਰਾਣਿਆਂ ਨੇ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ 475.80 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 62 ਨੇ ਪ੍ਰੂਡੈਂਟ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ 456.30 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ, ਦੋ ਕਾਰਪੋਰੇਟਾਂ ਨੇ ਏਬੀ ਜਨਰਲ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟਾਂ ਨੂੰ 10.00 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਤਿੰਨ ਜਨਰਲ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਨੇ ਪੰਜ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਸਮਾਜ ਚੋਣ ਟਰੱਸਟ ਅਤੇ 15 ਕਾਰਪੋਰੇਟਾਂ ਨੇ ਸੁਤੰਤਰ ਚੋਣ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ 2.20 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ।
ਏਡੀਆਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ਵਿੱਚ, ਕੁੱਲ 40 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 13 ਨੇ ਪ੍ਰੂਡੈਂਟ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਵਿੱਚ 8.53 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ, 15 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਸੁਤੰਤਰ ਚੋਣ ਟਰੱਸਟ ਵਿੱਚ 2.61 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਅਤੇ 12 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਸਮਾਲ ਡੋਨੇਸ਼ਨ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ ਕੁੱਲ 14.34 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ।