Bank Fraud Case: ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ (ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ.) ਨੇ 2148 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬੈਂਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 1438 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਮਾਮਲਾ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 710 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਹੋਈ। ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 7 ਤੋਂ ਵੱਧ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਕਦੀ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਆਰਸੀ ਜੋਸ਼ੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 14,38 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਊਸ਼ਾਦੇਵ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਲਿਮਟਿਡ, ਮੁੰਬਈ, ਇਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਗਾਰੰਟਰ ਸੁਮਨ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਿਜੇ ਗੁਪਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅਣਪਛਾਤਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ਕੰਪਨੀ ਅਨਿਲ ਲਿਮਟਿਡ, ਇਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਮੋਲ ਸਿਰਪਾਲ ਸੇਠ ਕਮਲ ਭਾਈ ਸੇਠ ਅਨੀਸ਼ ਕਸਤੂਰ ਭਾਈ ਸ਼ਾਹ ਮਿਸ ਇੰਦਰਾ ਪਾਲਕੀਵਾਲਾ ਅਨੁਰਾਗ ਕੇ. ਆਦਿ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲੋਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ
ਸੀਬੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕੰਪਨੀ ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਧਾਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਮੋਟਰ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਅਣਪਛਾਤੀ ਇਕਾਈਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕੰਸੋਰਟੀਅਮ ਮੈਂਬਰ ਬੈਂਕਾਂ ਸਮੇਤ ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ, ਇੰਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਬੈਂਕ ਆਦਿ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ੇ ਲਏ। ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਕਰਜ਼ੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 5 ਤੋਂ 9 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਜਾਅਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੀ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਰਕਮ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੁਟਾਲਾ ਕਰਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫੰਡਾਂ ਸਬੰਧੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ 1438 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੋਂ ਕਈ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਰਾਮਦ ਹੋਏ ਹਨ।
ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਕੀਤੀ ਹੈ ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ
ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਕੰਸੋਰਟੀਅਮ ਵਿੱਚ ਆਈਡੀਬੀਆਈ, ਐਸਬੀਆਈ, ਪੀਐਨਬੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮਰਾਓ ਵਿੱਠਲ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਈਐਫਸੀਆਈ ਲਿਮਟਿਡ ਸਮੇਤ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ 710 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਲਜ਼ਾਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੰਪਨੀ ਅਨਮੋਡੀਫਾਈਡ ਸਟਾਰਚ ਬੇਸਿਕ ਮੇਜ਼ ਸਟਾਰਟ ਅਤੇ ਡਾਊਨ ਸਕੀਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਰਲ ਗਲੂਕੋਜ਼ ਡੈਕਸਟ੍ਰੋਜ਼ ਮੋਨੋਹਾਈਡ੍ਰੇਟ ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋ ਡੈਕਸਟ੍ਰੋਜ਼ ਸੋਰਬਿਟੋਲ ਆਦਿ ਤੋਂ ਮੋਡੀਫਾਈਡ ਸਟਾਰਚ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੀ ਹੋਈ ਸੀ।
ਇਲਜ਼ਾਮ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਕਰਜ਼ਾ ਸਹੂਲਤ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਟਾਕ ਦੇ ਮੁੱਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਚੱਲ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੱਧ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋਟੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਸਾਰੇ ਨਿਯਮ-ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟਾਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ 710 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਅਤੇ ਪੁਣੇ ਸਮੇਤ ਸੱਤ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ’ਤੇ ਛਾਪੇ ਮਾਰੇ। ਇਸ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ 38 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਕਦੀ ਅਤੇ ਕਈ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਦਸਤਾਵੇਜ਼, ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਕੁਝ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਆਦਿ ਬਰਾਮਦ ਹੋਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਹੈ।