CE20 Cryogenic Engine: ਇੰਡੀਅਨ ਸਪੇਸ ਰਿਸਰਚ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (ISRO) ਨੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸਰੋ, ਆਪਣੇ ਉੱਤਮ ਰਾਕੇਟਾਂ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨੇ 29 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਮਹੇਂਦਰਗਿਰੀ ਵਿੱਚ ISRO ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਇਗਨੀਸ਼ਨ ਲਈ CE20 ਕ੍ਰਾਇਓਜੇਨਿਕ ਇੰਜਣ ਦਾ ਸਫਲ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ : ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕ ਵੱਲੋਂ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਹੋਏਗਾ ਇਹ ਅਸਰ
CE-20 ਕ੍ਰਾਇਓਜੇਨਿਕ ਇੰਜਣ ਕ੍ਰਾਇਓਜੇਨਿਕ ਇੰਧਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਰਲ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਤਰਲ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਥ੍ਰਸਟ ਲੈਵਲ 19-22 ਟਨ ਤੱਕ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉੱਚ ਨੋਜ਼ਲ ਖੇਤਰ ਅਨੁਪਾਤ (100:1) ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸਰੋ ਨੇ ਘੱਟ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਇੰਜਣ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਸੀਈ-20 ਇੰਜਣ ਨੂੰ ਹੁਣ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉੱਚਾਈ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ, ਸਗੋਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ 'ਤੇ ਵੀ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੋਜ਼ਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰਤਾ ਅਤੇ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇੰਜਨ ਟੈਸਟਿੰਗ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਏਗਾ।
ਸਪੇਸਐਕਸ ਰੈਪਟਰ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ
ਸਪੇਸਐਕਸ ਦਾ ਰੈਪਟਰ ਇੰਜਣ ਮੀਥੇਨ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ISRO ਦਾ ਇੰਜਣ ਕ੍ਰਾਇਓਜੇਨਿਕ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਕਾਇਓਜੇਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵਰਤਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਜਣ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਨ ਪ੍ਰੋਪੈਲੈਂਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ 'ਤੇ ਕ੍ਰਾਇਓਜੇਨਿਕ ਇੰਜਣਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?
ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ 'ਤੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦਾ ਦਬਾਅ ਅਸਥਿਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੰਜਣ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕ੍ਰਾਇਓਜੇਨਿਕ ਬਾਲਣ ਅਤੇ ਜਲਣਸ਼ੀਲ ਗੈਸਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੈ, ਇਸਰੋ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇੰਜੈਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਮਲਟੀ-ਐਲੀਮੈਂਟ ਇਗਨੀਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਸਰੋ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੇ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ "ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ CE20 ਇੰਜਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਚ ਖੇਤਰ ਅਨੁਪਾਤ ਵਾਲੀ ਨੋਜ਼ਲ, ਜਿਸਦਾ ਨਿਕਾਸ ਦਾ ਦਬਾਅ ਲਗਭਗ 50 mbar ਹੈ।" ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸਰੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮਨੁੱਖ ਰਹਿਤ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਸ ਇੰਜਣ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਇਹ ਸਫਲਤਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।