Punjab News: ਦੇਸ਼ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਜੋਖਮ ਨਕਸ਼ਾ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਪੰਜਾਬ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ (BIS) ਨੇ ਨਵਾਂ IS 1893 (2025) ਭੂਚਾਲ ਨਕਸ਼ਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਦਾ 61% ਹਿੱਸਾ ਦਰਮਿਆਨੇ ਤੋਂ ਉੱਚ ਭੂਚਾਲ ਜੋਖਮ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਜ਼ੋਨ VI ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਵੇਂ ਭੂਚਾਲ ਨਕਸ਼ੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 75% ਆਬਾਦੀ ਹੁਣ ਸਰਗਰਮ ਭੂਚਾਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਚਾਰ ਜ਼ੋਨ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਪੰਜ ਜ਼ੋਨ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਜ਼ੋਨ VI ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭੂਚਾਲ ਖੇਤਰ ਦਾ ਵੇਰਵਾ:
ਜ਼ੋਨ II: ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਜੋਖਮ, 11% ਜ਼ਮੀਨਜ਼ੋਨ III: ਦਰਮਿਆਨਾ ਜੋਖਮ, 30% ਜ਼ਮੀਨਜ਼ੋਨ IV: ਉੱਚ ਜੋਖਮ, ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, 18% ਜ਼ਮੀਨਜ਼ੋਨ V: ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੋਖਮ, ਕੱਛ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ, 11% ਜ਼ਮੀਨਨਵਾਂ ਜ਼ੋਨ VI: ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੋਖਮ, ਪੂਰਾ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨਨਕਸ਼ੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਹੁਣ 'ਜ਼ੋਨ VI' ਵਿੱਚ
ਨਵੇਂ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਜ਼ੋਨ VI ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਖੇਤਰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਇਸ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮਾਂ ਅਧੀਨ ਬਣਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ।
'ਜ਼ੋਨ V' ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ-ਜਲੰਧਰ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਜਲੰਧਰ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜ਼ੋਨ V (ਬਹੁਤ ਉੱਚ ਜੋਖਮ) ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਅੰਬਾਲਾ ਅਤੇ ਕਰਨਾਲ ਵੀ ਇਸ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਜ਼ੋਨ VI ਅਤੇ V ਵਿੱਚ ਬਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਪੁਲਾਂ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ 'ਤੇ ਹੁਣ ਸਖ਼ਤ ਨਿਰਮਾਣ ਮਾਪਦੰਡ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। ਨੀਂਹਾਂ ਨੂੰ 50% ਤੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਲਾਗਤ 10-20% ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਕਦਮ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਨਵੇਂ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਉਸਾਰੀ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।