ਚੀਨ ਨੇ ਅੱਠ ਹੈਂਗੋਰ-ਕਲਾਸ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤੀਜੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਬੀਜਿੰਗ ਦਾ ਇਹ ਕਦਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਦੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
ਤੀਜੀ ਹੈਂਗੋਰ-ਕਲਾਸ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦਾ ਲਾਂਚ ਸਮਾਰੋਹ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਚੀਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਖਬਾਰ 'ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼' ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ (16 ਅਗਸਤ, 2025) ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ। ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਅੱਠ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੀ ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਆਧੁਨਿਕ ਜਲ ਸੈਨਾ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੈ ਜੋ ਚੀਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਪਲਾਈ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ ਵਿਸਥਾਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਣੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਗਵਾਦਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਨੇਵੀ ਚੀਫ਼ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ-2 ਵਾਈਸ ਐਡਮਿਰਲ ਅਬਦੁਲ ਸਮਦ ਨੇ ਤੀਜੀ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੇ ਲਾਂਚ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੈਂਗੋਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੇ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤੇ ਸੈਂਸਰ ਖੇਤਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ।
ਚੀਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕੀ ਦਿੱਤਾ ?
ਸਟਾਕਹੋਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (SIPRI) ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 81 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੌਜੀ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ 2022 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਬਹੁ-ਮੰਤਵੀ J-10CE ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬੈਚ ਸੌਂਪਿਆ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ JF-17 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
ਚੀਨੀ ਫੌਜੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਰ ਝਾਂਗ ਜੁਨਸ਼ੇ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਣਡੁੱਬੀ ਇਸਦੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਾਣੀ ਹੇਠ ਲੜਾਈ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਸੈਂਸਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਟੀਲਥ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ, ਉੱਚ ਚਾਲ-ਚਲਣ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਤੇਲ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਹੇਠ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਫਾਇਰਪਾਵਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।