China on India-Canada Crisis: ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ 18 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਖਰਾਬ ਦੌਰ 'ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਵੱਲੋਂ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਸਮਰੱਥਕ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨਿੱਝਰ ਦੇ ਕਤਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੱਥ ਹੋਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੜੱਤਣ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ।
ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਧਦੇ ਵਿਵਾਦ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਭਲੀਭਾਂਤ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਚੀਨੀ ਨਾ ਤਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਨੂੰ।
ਚੀਨ ਬਾਰੇ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਡਰੈਗਨ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਨ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 51ਵੇਂ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਭਾਰਤ-ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਵਾਦ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਈ ਰਿਪੋਰਟਾਂ 'ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਵਿਵਾਦਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਦੋਗਲਾ ਰਵੱਈਆ ਅਤੇ ਪਾਖੰਡ ਸਾਫ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਦੋਗਲੇ ਰਵੱਈਏ 'ਤੇ ਚੁੱਕੇ ਸਵਾਲ
ਚੀਨ ਦੇ ਬੀਜਿੰਗ ਪੱਖੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਅਖਬਾਰ ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ (ਜੀਟੀ) ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇਸ ਵਿਵਾਦ 'ਤੇ ਪੰਜ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ। ਇਸ ਸਭ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਓਟਾਵਾ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਹੀ ਗੱਲ ਹੋਈ। ਸਾਰਾ ਧਿਆਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਦੋਗਲੇ ਰਵੱਈਏ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸੀ। ਇਕ ਲੇਖ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, "ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਵਿਵਾਦ ਅਮਰੀਕੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਪਾਖੰਡ ਨੂੰ ਉਜ਼ਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।" ਉਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਲੇਖ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ "ਕੈਨੇਡਾ-ਭਾਰਤ ਵਿਵਾਦ 'ਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਚੁੱਪੀ ਪੱਛਮ ਦੀ ਦੋਹਰੀ ਮਾਨਸਕਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।"
ਇਕ ਲੇਖ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਅਲਰਟ
ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਲੀ ਹੈਡੋਂਗ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਕਿ "ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮ ਦੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਮਤਭੇਦਾਂ (ਭਾਰਤ ਨਾਲ) ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਇਹ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨਗੇ।
ਅਮਰੀਕਾ 'ਤੇ ਲਾਇਆ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਭੜਕਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼
ਚੀਨੀ ਆਨਲਾਈਨ ਪੋਰਟਲ Guancha.cn ਨੇ "ਫਾਲਿੰਗ ਆਊਟ?" ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਾਲਮ ਹੇਠ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਉਠਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ 20 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਭੜਕਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ। ਕੈਨੇਡਾ ਕੋਲ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਰਣਨੀਤਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਬਦਲੇ ਅਮਰੀਕਾ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਚੀਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਉਕਸਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਭੜਕਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।