Nobel Peace Prize 2023: ਨਾਰਵੇਈ ਨੋਬੇਲ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ ਨੂੰ 2023 ਦਾ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਦਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਈਰਾਨ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਤਕਰੇ ਅਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਮਾਟੋ - "ਔਰਤਾਂ - ਜੀਵਨ - ਆਜ਼ਾਦੀ" - ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ DHRC ਦੀ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ ਡਿਫੈਂਡਰ ਆਫ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਸੈਂਟਰ (DHRC) ਦੀ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਦੇਸ਼ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵੀ ਜਾਣਾ ਪਿਆ।
ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੈ ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ
ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨਿੱਜੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕੁੱਲ 13 ਵਾਰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ, ਉਸਨੂੰ ਪੰਜ ਵਾਰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕੁੱਲ 31 ਸਾਲ ਕੈਦ ਅਤੇ 154 ਕੋੜਿਆਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ ਅਜੇ ਵੀ ਜੇਲ 'ਚ ਹੈ।
1901 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 104 ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 70 ਸ਼ਾਂਤੀ ਇਨਾਮ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜੇਤੂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 19 ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਕੁੱਲ 27 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।