US-Pakistan Relations: ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਚਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਰਕਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕੰਪਲੈਕਸ (NDC) ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਕਰਾਚੀ-ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ-ਅਖਤਰ ਐਂਡ ਸੰਨਸ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਐਫੀਲੀਏਟਸ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਤੇ ਰੌਕਸਾਈਡ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਮਾਸ ਡਿਸਟ੍ਰਕਸ਼ਨ (WMD) ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਬੁਲਾਰੇ ਮੈਥਿਊ ਮਿਲਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕੀ ਕੰਮ ਹੈ?
NDC ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀਆਂ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ਾਹੀਨ ਲੜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਲਾਂਚ ਸਪੋਰਟ ਚੈਸੀ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਖਤਰ ਐਂਡ ਸੰਸ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਿਟੇਡ: NDC ਲਈ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਐਫੀਲੀਏਟਸ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ: ਐਨਡੀਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬੰਧਤ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਉਪਯੋਗੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਰੌਕਸਾਈਡ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜ਼: NDC ਨੂੰ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਲਈ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼
ਯੂਐਸ ਸਟੇਟ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ, ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਜਾਂ ਵਰਤਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ। ਇਹ ਕਦਮ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
NDC ਦੀ ਕੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ?
NDC ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਏਜੰਸੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਉਪਕਰਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਸ਼ਾਹੀਨ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਣਨੀਤਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹਨ।
ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ
ਇਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ WMD ਰੋਕਥਾਮ ਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਦਮ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 'ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਮੂਹਿਕ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿਚ ਵੀ ਹੈ।