ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ 18 ਲੱਖ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ (DoT) ਨੇ 28 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟਾਂ ਨੂੰ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕਰਨ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
18 ਲੱਖ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਹੋਣਗੇ ਬਲਾਕ!
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਰਕਾਰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਕਰੀਬ 18 ਲੱਖ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਪਾਏ ਹਨ। 9 ਮਈ ਨੂੰ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ 28,220 ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟਾਂ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 20 ਲੱਖ ਯਾਨੀ ਕਰੀਬ 20 ਲੱਖ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤਸਦੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 20 ਲੱਖ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 10 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੀ ਹੀ ਮੁੜ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਟੈਲੀਕਾਮ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਕਰਵਾਉਣੀ ਸੀ। NCRP (ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਪੋਰਟਲ) ਮੁਤਾਬਕ 2023 'ਚ ਸਾਈਬਰ ਫਰਾਡ ਰਾਹੀਂ 10,319 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, NCRP ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ 6.94 ਲੱਖ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।
ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ
ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੈਲੀਕਾਮ ਸਰਕਲਾਂ ਦੇ ਸਿਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਬਦਲ ਰਹੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਝਾਰਖੰਡ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਰਡਾਰ 'ਚ ਨਾ ਆਉਣ ਲਈ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਆਊਟਗੋਇੰਗ ਕਾਲ ਕਰਕੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਬਦਲ ਲੈਂਦੇ ਸਨ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਕੇ ਕਰੀਬ 2 ਲੱਖ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੇਵਾਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 37 ਹਜ਼ਾਰ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਬਲਾਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟੈਲੀਕਾਮ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਤਰਜ਼ 'ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿਮ ਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।