Fake AI Videos: ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਸ਼ੇਰ ਗੁਜਰਾਤ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਸੌਂ ਰਹੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੇ ਕੋਲ ਆਇਆ, ਉਸਨੂੰ ਸੁੰਘਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਚੁੱਪਚਾਪ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰੇ ਦੀ ਫੁਟੇਜ ਵਰਗਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਵੀਡੀਓ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲਾਂ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸਲੀ ਘਟਨਾ ਵਜੋਂ ਵੀ ਚਲਾਇਆ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਇੱਕ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ 'ਦਿ ਵਰਲਡ ਆਫ਼ ਬੀਸਟਸ' ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਇਓ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 'ਏਆਈ-ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਡਿਜ਼ਾਈਨ' ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਗਾਰੂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਨਾਲ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਹਾਇਤਾ ਵਾਲਾ ਜਾਨਵਰ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਵੀ ਸੱਚ ਮੰਨਿਆ। ਇਹ ਕਲਿੱਪ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਕਾਊਂਟ 'ਇਨਫਿਨਾਈਟ ਅਨਰਿਐਲਿਟੀ' 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ 'ਹਕੀਕਤ ਦੀ ਤੁਹਾਡੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖੁਰਾਕ' ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਹੁਣ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਹਕੀਕਤ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਵਿਚਕਾਰ ਰੇਖਾ ਧੁੰਦਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕਿਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਜਗਰ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤੈਰਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਤੇ ਚੀਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਦਿਖਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ AI ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਵੀਡੀਓ ਹਨ, ਜੋ ਹੁਣ ਇੰਨੇ ਅਸਲੀ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੱਚ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ AI ਟੂਲ ਹੋਰ ਉੱਨਤ ਅਤੇ ਆਮ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਜਿਹੇ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ।
AI ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਰ ਕਿਉਂ ਵਧ ਰਿਹਾ ?
AI ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਜਾਦੂ ਕਾਰਨ ਫੈਲਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਫੈਲਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਦੇ ਹਨ। Instagram, Facebook, TikTok ਅਤੇ YouTube ਵਰਗੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ, ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਲਿੱਪਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ, ਰਿਐਲਿਟੀ ਡਿਫੈਂਡਰ ਦੇ ਸੀਈਓ ਬੇਨ ਕੋਲਮੈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, "ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦਾ ਪੱਧਰ ਇੰਨਾ ਸੁਧਰ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 'ਅਨਕੈਨੀ ਵੈਲੀ' ਦੀ ਸੀਮਾ ਪਾਰ ਕਰ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ NBA ਫਾਈਨਲਜ਼ ਦੌਰਾਨ, ਕਲਸ਼ੀ ਨਾਮਕ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦਾ 30-ਸਕਿੰਟ ਦਾ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ AI ਦਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। WITNESS ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸੈਮ ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "AI ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਫੋਟੋਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇੰਟਰਵਿਊਆਂ ਅਤੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।" ਲੋਕ ਹੁਣ ਮੀਮ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕੋਲਮੈਨ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਆਪਣੇ ਪੀਐਚਡੀ ਮਾਹਰ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਟਾ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹੁਣ ਏਆਈ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਰਫ 'ਖਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ' ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਨੇ C2PA ਵਰਗੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਅਤੇ ਆਡੀਓ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਹਰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਕੌਣ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਕੌਣ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੱਕ, ਹਰ ਕੋਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਲਮੈਨ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, "ਹੁਣ ਹਰ ਕੋਈ ਇੱਕ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਹੈ।"
ਅੱਗੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ?
ਕੋਲਮੈਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਦੋਵੇਂ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ, ਜੋ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਸਜ਼ਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, "ਜੇਕਰ ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕੰਨਾਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਅਸਲ ਪੱਤਰਕਾਰੀ, ਅਸਲ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਸਲ ਦੁੱਖ ਸਭ ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਣਗੇ।"