Districts of India: ਜਦੋਂ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਸੂਬੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੇਰਲਾ ਦਾ ਨਾਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇਹ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸੂਬਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੀ ਆਬਾਦੀ ਪੜ੍ਹੀ-ਲਿਖੀ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਿਹੜਾ ਹੈ? ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਜਨਗਣਨਾ 2011 ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸਨੈਪਸ਼ਾਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਸੀ। ਇਸ ਡੇਟਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ।
ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਲੋਕ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਹਨ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਵਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਲੀਰਾਜਪੁਰ ਹੈ, ਜੋ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਔਸਤ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਸਿਰਫ 36.10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ।
ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਮਰਦਾਂ ਲਈ 42.02 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 30.29 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਨੂੰ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੀਜਾਪੁਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਔਸਤ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 40.86 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਲਈ 50.46 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 31.11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ।
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਹੀ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹਨ
ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਦਾਂਤੇਵਾੜਾ ਹੈ, ਜੋ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ। ਔਸਤ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 42.12 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਲਈ 51.92 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 35.54 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਝਾਬੁਆ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, 43.30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਔਸਤ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਨਾਲ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਾਖਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਰਦਾਂ ਲਈ 52.85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 33.77 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਉੜੀਸਾ ਰਾਜ ਦਾ ਨਬਰੰਗਪੁਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਔਸਤ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 46.43 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਲਈ 57.31 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 35.80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।