Connaught Place: ਤੁਸੀਂ ਕਨਾਟ ਪਲੇਸ ਬਾਰੇ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਵਸਿਆ? ਕਿਸਨੇ ਇਸਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ? ਇੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੌਣ ਰਹਿਣ ਆਇਆ? ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋਵੋਗੇ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਨਾਟ ਪਲੇਸ ਦਾ ਮਾਲਕ ਕੌਣ ਹੈ? ਇਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਗਿਆ? ਇੱਥੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਕੌਣ ਵਸੂਲਦਾ ਹੈ? ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਈਟ Quora 'ਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਜਵਾਬ ਆਇਆ ਉਹ ਕਾਫੀ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ।
ਕਨਾਟ ਪਲੇਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ 1929 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ, ਡਿਊਕ ਆਫ਼ ਕਨਾਟ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰਾਥਰਨ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਰੌਬਰਟ ਟੋਰ ਰਸਲ ਨੇ ਡਬਲਯੂ. ਐੱਚ. ਨਿਕੋਲਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਨਾਟ ਪਲੇਸ ਦਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਰਾਇਲ ਕ੍ਰੇਸੈਂਟ ਅਤੇ ਰੋਮਨ ਕੋਲੋਸੀਅਮ ਵਰਗੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਸਨ। ਪਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਥਾਨ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਭਾਵ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਪਰ ਇੱਥੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ ਕੌਣ ਹੈ?
ਸ਼ਿਵਮ ਤਿਵਾਰੀ ਨਾਂ ਦੇ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਈਟ ਕੁਓਰਾ 'ਤੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਕਨਾਟ ਪਲੇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਾਲਕ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਜਾਇਦਾਦ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਅਸਲ ਮਾਲਕ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਹੈ। ਪਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਕਿਰਾਇਆ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਹ ਸਮਝੋ ਕਿ ਇਹ ਕੁਝ ਸੌ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 50 ਦੁਕਾਨਾਂ ਵੀ ਲਈਆਂ ਸਨ। ਪੁਰਾਣੀ ਦਿੱਲੀ ਕਿਰਾਇਆ ਨਿਯੰਤਰਣ ਐਕਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੂਲ ਮੁੱਲ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ 10℅ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਣਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਜਿਸ ਮਾਲਕ ਨੇ 1945 ਵਿਚ 50 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਦੁਕਾਨ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲਈ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਐਕਟ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 10℅ ਵਾਧਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ ਅੱਜ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਸੌ ਰੁਪਏ ਕਿਰਾਏ ਵਜੋਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ। 70 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Viral Video: ਇਥੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਉੱਡਦਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਇੱਕ 'ਅੱਗ ਦਾ ਗੋਲਾ', ਰੋਸ਼ਨੀ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼... ਦੰਗ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ!
ਹੁਣ ਅਸਲੀ ਖੇਡ ਦੇਖੋ। ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਜਗ੍ਹਾ ਮਹਿੰਗੇ ਸਟਾਰਬਕਸ, ਪੀਜ਼ਾ ਹੱਟ, ਵੇਅਰਹਾਊਸ ਕੈਫੇ, ਬੈਂਕਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਅਸਲ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹੀ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 12*12 ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਖਰੀਦਣੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਖੇਤਰ 'ਚ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਦਫਤਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ 'ਚ ਕਿਰਾਏ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਦੁਕਾਨ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰਸਮੀ ਸਮਝੌਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿੱਥੇ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਖਾਲੀ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਡੇਟਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹੈ।