Agriculture News : ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁਨਾਫਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਫਸਲ 'ਤੇ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਸਲਾਂ ਵੀ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਾਂਗ ਨਸ਼ਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਸ਼ੇ ਦਾ ਅਸਰ ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਝਾੜ ਨੂੰ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਗੱਲ ਫਸਲ ਉੱਚੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕਿਸਾਨ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਕਿਸਾਨ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜੋ ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਖੋਖਲਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਲ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਵਾਲੀ ਖੇਤੀ ਦਾ ਸਾਡੀ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਕੱਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਸ ਜੁਗਾੜੀ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇਣ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਬੜਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ। ਸਪਰੇਅ ਕਰਨ ਦਾ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ : ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਸਪਰੇਅ ਲਈ ਟੈਂਕੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਪਾਓ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛਿੜਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਵੀ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਬਦਬੂ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਬਿਮਾਰ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿਸਾਨ ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਬੇਹੱਦ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਖਰਚਾ ਹੋਣਾ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਦੇਸੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰੀਬ 30.35 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਰਮ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਝਾੜ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਸਪਰੇਅ 'ਤੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਖੋਜ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਾਂ, ਸਪਰੇਅ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਜ਼ਰੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਡੇਢ ਗੁਣਾ ਝਾੜ ਮਿਲਣ ਦੀ ਗੱਲ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਰਹੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।