ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਨਾਲੋਂ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਥੋੜੀ ਔਖੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵੀਂ ਲੂਮੀ ਮਿੱਟੀ ਹੈ।
Blue Turmeric : ਸਾਡੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਗਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਹਲਦੀ ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਰਗਰ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੋਜਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਪਯੋਗ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਤੋਂ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ? : ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਨਾਲੋਂ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਥੋੜੀ ਔਖੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਉਪਯੁਕਤ ਭੁਰਭੁਰੀ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਨਾ ਜਾਵੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਇਸ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੜਦਾ ਹੈ।
ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਢਲਾਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਖੜੋਤ ਦੀ ਕੋਈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਕਿੰਨਾ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ : ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਹਲਦੀ ਤੋਂ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮੁਨਾਫਾ ਮਿਲੇਗਾ, ਪਹਿਲਾ ਇਸ ਦੀ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤ ਵੱਧ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਇਹ ਕਿ ਇਹ ਹਲਦੀ ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਝਾੜ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਭਾਅ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਮੰਗ ਅਨੁਸਾਰ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ 500 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 3000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਤੱਕ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕ ਰਹੀ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਝਾੜ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਕ ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਦਾ ਝਾੜ 12 ਤੋਂ 15 ਕੁਇੰਟਲ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੀਲੀ ਹਲਦੀ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਹਲਦੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੁਣ ਤੋਂ ਹੀ ਪੀਲੀ ਛੱਡ ਕੇ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਲਗਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਨੀਲੀ ਹਲਦੀ ਨੂੰ ਕਾਲੀ ਹਲਦੀ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,